5 bin yıllık ekmek bulunmuştu! Kazı çalışmalarına Fransız maya şirketi sponsor oldu
Seyitgazi ilçesine bağlı Yenikent Mahallesi’nde Küllüoba hafriyat çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün müsaadesiyle 1996 yılında başladı. Ortadan geçen vakit içerisinde hafriyat alanında Birinci Tunç Çağı’nın kültürel özelliklerini ortaya çıkaran nesnelerin yanı sıra hayvan kemikleri, milattan evvel 3 bin yılına uzanan taş sanduka, çömlek mezar ile birlikte yaklaşık 5 bin yıl evvel Anadolu’daki birinci kentleşme yapılanması da ortaya çıkarıldı.
Bilecik Pir Edebali Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki başkanlığında devam eden hafriyat çalışmalarında geçen yıl, mayalanarak pişirilmiş ekmek bulundu. Kazı alanındaki bir meskenin art odasında kapının eşik kısmına yakın ve tabana gömülmüş olarak bulunan ekmeğin, radyokarbon tahlili sonuçlarında günümüzden 5 bin yıl öncesine ilişkin olduğu belirlendi.
’30 YILDIR İĞNEYLE KAZILIYOR’
Dünyanın farklı bölgelerindeki 60 ülkede 170 yıllık tecrübe ile maya ve fermantasyon sanayisinde hizmet veren Fransa menşeili bir marka, hafriyat çalışmalarına resmi dayanak vermeye karar verdi. Hafriyat alanının bulunduğu mahallede düzenlenen aktiflikle sponsorluk muahedesi kamuoyuna duyuruldu. Markanın Türkiye Genel Müdürü Ünsal Yamaner, “Biz çok küçük bir adım ve takviyeyle lakin bundan sonra adım adım bir iş birliği ile bu çok bedelli tarihi kazılara yalnızca ekmek açısından söylemiyorum, zira Murat Hocanın söylediği; bir kültürü, Anadolu’nun kültürünü ortaya çıkaracağız. 30 yıldır iğneyle kazılıyor, bizim desteğimizle umarım ki biraz daha ilerleyebilir ve biraz daha süratli bir biçimde ilerleyebiliriz. Tahminen bu ekmeğin öteki örneklerini ve o dönemki hayat, toplumsal sistem hakkında bir şeyler bulabiliriz diye ümit ediyorum. Umuyorum ki çok hoş şeyler yapacağız. Gayemiz hem arkeolojik tarafında bu takıma çalışma şartları sunmak hem de bu kültürel bedeli yeni bir şeyin içinde olmak. Bu beni çok heyecanlandırıyor ve çok gururlandırıyor” dedi.
‘DÜNYADA AZ BİR KALINTIDAN BAHSEDİYORUZ’
Küllüoba Hafriyat Alanı Lideri Prof. Dr. Murat Türkteki ise bu çeşit takviyelerin kültürel miras şuurunu de yaygınlaştırdığını tabir ederek, “Bugün burada Küllüoba hafriyatı için çok manalı bir adım atıyoruz. Biliyorsunuz ki arkeolojik hafriyat yalnızca toprak altındaki geçmişi ortaya çıkartmakla kalmaz, birebir vakitte bu topraklara duyulan sevgi, merak ve sorumluluğun da bir parçasıdır. Bu iş birliği sayesinde kazımız yalnızca sistemli ve sürdürülebilir bir halde devam etmeyecek, birebir vakitte geniş kitlelere ulaşmamızda ve bunun paylaşılmasını da mümkün hale getirecek. Tıpkı vakitte kültürel miras şuurunun de yaygınlaşması ismine bu takviyesi çok kıymetli buluyorum. Dünyada ender bir kalıntıdan bahsediyoruz, Küllüoba ekmeği. Sahiden arkeolojik manada sıkıntı bulunan ender bir kalıntı. Hepinizin katkılarıyla, Ayşe Ünlüce‘nin de takviyeleriyle tekrar üretiliyor. Bu bağlamda, Ayşe Ünlüce’ye tekrar teşekkür ediyorum fakat bütün bunların sonucunda bilhassa fermantasyonun uzmanı olan bir kuruluşun, tarihin mayasını tutan bu topraklara olan takviyesini de son derece manalı buluyorum. Natürel ki bu arkeolojik hafriyat işi hem sabır hem emek hem de inanç işidir. Tıpkı vakitte da takviye gerektiriyor. Münasebetiyle, bu dayanağı vererek bizimle tıpkı vizyonu paylaştıklarını göstermiş oldular” diye konuştu.
