5G ile “yeni hayat” geliyor! İletişimde yeni devir
Anadolu Ajansının (AA) “İletişimde 5G Devri” evrakının birinci kısmında, bu teknolojinin günlük hayata yansımaları ve geçmişten bugüne atılan adımlar ele alındı.
AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, Türkiye, 1991’de araç telefonları aracılığıyla 1G teknolojisiyle tanıştı. Cep telefonuyla görüşme, bilgi transferi ve SMS gönderimine imkan sağlayan 2G ise ülkede 1994’te kullanılmaya başlandı.
Temmuz 2009 prestijiyle bu teknoloji öbür bir boyuta taşındı ve 3G teknolojisi kullanıcılarla buluştu.1 Nisan 2016’da 4,5G’nin hayata geçmesiyle 3G aboneliğinden 4,5G aboneliğine süratli bir geçiş süreci gerçekleşti.
Türkiye’de 2019 yılındaki resmi testlerle başlayan ve uzun yıllardır devam eden 5G hazırlık çalışmaları, bu yıl prestijiyle son basamağa geldi. Resmi Gazete’nin 16 Ağustos 2025 tarihli sayısında yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 5G yetkilendirmesi kapsamında ihaleye çıkılacak frekansların taban kıymetleri belirlendi.
Toplamda 11 frekans paketi için taban paha 2 milyar 125 milyon dolar oldu.
5G’YE GEÇİŞ TARİHİ 1 NİSAN 2026
Cumhurbaşkanı Kararı’nın akabinde 31 Ağustos’ta Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından hazırlanan 5G ihale ilanı Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bu ilanla ihale süreci resmen başlarken, operatörlerin 11 frekans paketine yönelik katılacağı 5G ihalesi için tarih 16 Ekim olarak belirlendi.
İhale için şartname bedeli 1 milyon lira olarak tespit edilirken, 30 Nisan 2029’dan itibaren işletmecilerin, her yıl elde ettikleri cirolarının yüzde 5’ini BTK’ye ödemesi ve yetkilendirme mühletinin 31 Aralık 2042’ye kadar geçerli olması kararlaştırıldı.
İhale ve hazırlık sürecinin tamamlanmasının akabinde ise gelecek yıl, Türkiye’de taşınabilir elektronik haberleşmede yeni bir periyot başlayacak.
5G’nin ülkedeki test süreçlerinde “4 büyükler” olarak isimlendirilen kadroların stadyumunda, İstanbul Havalimanı’nda, Türkiye Büyük Millet Meclisinde ve 30 civarındaki tesiste uyumlu telefonlarla bu teknoloji deneyimlenmişti.
Mobil internet suratını mevcuda nazaran en az 10 kat artıracak 5G teknolojisi, Türkiye genelinde 1 Nisan 2026 prestijiyle herkesin kullanımına sunulacak.
İŞLEMLER SANİYELER İÇİNDE TAMAMLANACAK
5G teknolojisi, evvelki taşınabilir irtibat süreçlerine nazaran birçok yenilik getirecek. Kelam konusu teknoloji 4,5G’ye nazaran yaklaşık 10 kata kadar daha süratli internet teması sağlayacak. Aygıtlar ortası irtibatta gecikme müddeti milisaniyeler seviyesine inecek, bu da gerçek vakitli uygulamalar için çok değerli olacak.
Aynı anda milyonlarca aygıta ilişki sunabilecek bu teknoloji, bilhassa akıllı kentler, objelerin interneti (IoT) için ülkü olacak.
5G, cep telefonları ve öteki kablosuz aygıtlar için geliştirilen beşinci kuşak ağ sistemi, 4,5G’nin devamı niteliğinde lakin çok daha süratli, emniyetli olacak ve düşük gecikmelerle hizmet sunacak.
OYUNLARDAKİ TAKILMALAR TARİHE KARIŞACAK
Film, dizi ve görüntüler anında yüklenip izlenebilecek. Büyük evraklar saniyeler içinde indirilebilecek. Daha evvel ortalama suratlarla 4,5G ile 5 dakikada inen bir sinema, 5G sayesinde yaklaşık 30 saniyede izlenebilecek. 4,5G ile 1 dakikada yapılan süreçler, 5G ile saniyelerin altına düşecek.
Çevrim içi oyunlar takılma olmadan çok daha akıcı oynanabilecek. Canlı yayınlar, imajlı konuşmalar daha kaliteli hale gelecek. Çevrim içi oyunlarda gecikme neredeyse olmayacak. Sanal gerçeklik (VR) ve artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları daha gerçekçi çalışacak.
SANAYİ VE ULAŞIMDA DÖNÜŞÜM BAŞLIYOR
5G teknolojisi, taşınabilir telefonlar, tabletler, otonom araçlarda (kendi kendine giden arabalar), akıllı kent sistemleri (trafik denetimi, güç yönetimi), endüstriyel otomasyon (fabrikalar, robotik üretim), uzaktan sıhhat hizmetleri, VR ile AR uygulamalarında kullanılacak.
Kalabalık yerlerde, konser, stadyum, metro üzere yerlerde ilişki kopmaları azalacak. Birebir anda daha çok aygıt internete sıkıntısız bağlanabilecek.
5G teknolojisi günlük hayatta, toplumun birçok alanında da büyük kolaylık sağlayacak. Bu teknolojinin hayata geçirilmesiyle bir arada otonom araçlar, 5G sayesinde birbirleriyle anlık bağlantı kurabilecek. Yol güvenliğinin artmasıyla trafik kazaları azalacak.
UZAKTAN AMELİYATLAR ROBOTLARLA YAYGINLAŞACAK
5G, sıhhat hizmetlerinde de yeni uygulamalara imkan sağlayacak. Bu teknolojiyle birlikte hekimler uzaktan ameliyat yapabilecek ve hasta bilgileri anından paylaşılabilecek. Doktor, hastayla aynı yerde olmadan, özel robotlar ve sistemler kullanarak ameliyatı uzaktan gerçekleştirebilecek.
Bu lakin, robotik cerrahi sistemleri ve yüksek süratli bilgi irtibatlarıyla yapılabiliyor. Cerrahın verdiği komutların robotun anında uygulanması gerektiği için en ufak bir gecikme önemli meselelere neden olabiliyor. 5G teknolojisiyle gecikmeler yaşanmayacak ve daha yüksek bilgi güvenliği sağladığı için tıbbi datalar korunacak.
AKILLI FABRİKALAR, AKILLI ŞEHİRLER
Üretim basamağında son teknolojilerin kullanılmasına imkan verecek 5G, akıllı fabrikaların kurulmasını sağlayacak. Bu sayede üretim sınırları ve robotlar ortasında bağlantı olacak, daha verimli ve otomatik sistemler kurulacak.
Şehirlerin akıllı teknolojilerle donatılması için de 5G teknolojisinin kullanılması büyük avantaj sağlayacak. Süratli internet kontağıyla trafik ışıkları, kameraların, su ile elektrik sistemlerinin otomatik yönetilebilmesine imkan verecek. Güç tasarrufu ve etraf dostu uygulamalar 5G teknolojisiyle artacak.
TARIMDA BİTKİLERE, LOJİSTİKTE KARGOLARA ANLIK TAKİP
5G’nin tarım, lojistik ve eğitim üzere alanlarda da kullanımı mümkün olacak. Bilhassa tarlaların sulanması, sensörler ile izlenmesi bu teknolojiyle daha mümkün olacak. Toprak nemi, sıcaklık, gübre düzeyi, hastalık riski üzere datalar gerçek vakitli izlenebilecek ve böylece randıman artışı elde edilecek. Ayrıyeten, otonom traktörler ve robotlarla ilaçlama gübreleme üzere faaliyetler yürütülebilecek. 5G ile yüksek çözünürlüklü imajlar anlık elde edilebilecek, bitkilerin sıhhati ve durumlarının izlenmesi sağlanacak.
Lojistik alanında da kesintisiz erişimle kargolar anlık takip edilebilecek. Kargo, konteyner, araçlar 5G üzerinden anlık izlenerek, pozisyonları, sıcaklıkları görülebilecek. 5G ile çalışan robot, dron ve şoförsüz araçlarla teslimatlar yapılabilecek. Böylece gecikmeler azalacak, eserler izlenebilir hale gelecek.
EĞİTİME “SİMULASYON” DI-OKUNUŞU
Eğitimde ise 5G erişilebilir, etkileşimli, yenilikçi öğrenme tecrübesi sunacak. Eğitimler VR ve AR ile gerçekçi simülasyonlar eşliğinde yapılabilecek, bunlar yaygınlaşacak. Öğrenciler, laboratuvar deneylerini, tarihî olayları 3 boyutlu ve etkileşimli halde yaşayabilecek.
Uzaktan eğitimde gecikmesiz kesintisiz manzaralı dersler yüksek kaliteyle aktarılabilecek. Akıllı ve 5G ile donatılmış sınıflarda öğrenciler anlık data paylaşımı, yapay zeka takviyeli öğretim alabilecek.
