600 tonluk dev türbinler rüzgarı elektriğe dönüştürüyor
Yenilenebilir güç kaynağı olan RES’lerin Hindistan ve Avrupa’dan gemiyle Türkiye’ye getirilen modülleriyle İzmir, Bursa ve Kocaeli’nde üretilen öbür ekipmanları, özel tırlarla montajın yapılacağı bölgeye taşınıyor.
Montajda kullanılacak vinç ve türbinlerin uygulama alanına ulaşabilmesi için refüj, üst geçit, kavşak üzere noktalarda çeşitli süreçlerin yapıldığı ve yolların açıldığı güzergahlarda, tonlarca modüllerin taşınması için onlarca özel tır ve cazip kullanılıyor.
Türbinler bölgeye gelmeden evvel hafriyat süreci tamamlanıp hazır hale getirilen alana, birinci olarak 750 ton tartısındaki vincin heyetimi gerçekleştiriliyor.
Kurulum için gerekli kaidelerin oluşup modüllerin taşındığı alanda eğitimli işçi, yüksek rakımda ve kuvvetli koşullarda RES heyetimi için milimetrik hesaplamalar yapıyor.
Kayseri’nin İncesu ilçesinde Büyükşehir Belediyesi için RES suramı yapan yüklenici firmanın üst yöneticisi Samet Koç, AA muhabirine, türbinlerin kurulumunun uzun ve yorucu bir serüven sonunda yapıldığını söyledi.
Kurulum etabında yaklaşık 100 metrelik kanatların taşınmasının en zorlayıcı iş olduğuna dikkati çeken Koç, şöyle konuştu:
“Türbinlerimizin kanatları Hindistan’dan yola çıktı. Yaklaşık 45 günlük bir gemi seyahatiyle İzmir Alsancak Limanı’na geldi. ‘Jeneratör’ dediğimiz kesimlerimiz Avrupa’dan Gemlik Limanı’na, oradan da buraya taşındı. Türbinleri buraya çıkarabilmek için 10 kilometre yakın yol inşaatı yaptık. Olağan bu inşaatı yaparken tabanla çok uğraş ettik. Bilhassa tabanın kaya çıkması tonlarca patlayıcıyı burada imha etmemize neden oldu. Bunun yanında yaklaşık 7,5 kilometrelik bir güç nakil sınırı yaptık. Bunun 2 kilometresi dağ yüzeyinde ve havai çizgi olarak gerçekleşti. Geri kalan kısımları ise toprağın altında hafriyat kanal formunda tamamlandı.”
Koç, İncesu’da her biri 7 megavatlık 3 türbin konseyimi yaptıklarını ve bunlardan yılda 60 milyon kilovatt saat elektrik üretimi öngörüldüğünü lisana getirdi.
“VİNÇLE KALDIRILACAK GEREÇLERİN TARTISI 84 TONA DAYANIYOR”
Şantiye şefi Yusuf Berkay Aslaner de uzunlukları 92 metrelere ulaşan özel tırlarla yaklaşık 80 sevkiyat yaptıklarını tabir etti.
Alanda 450 bin metreküplük hafriyat işi yaptıklarını vurgulayan Aslaner, şöyle devam etti:
“Her bir türbinin platform alanı 15 bin metrekare. Hepsini 165 metrelik bir vinç gelecek biçimde dizayn ettik ve tasarladık. Bu kübaj süreçlerimizi yaparken yaklaşık 140 bin kilogram emisyon patlayıcı kullanıldı. Bu 3 türbin için toplamda 2 bin 100 metreküp sağlam beton sarf ettik ve yaklaşık 8 bin delgi sürecimiz oldu. Temel için 700 metreküp beton harcadık. Bunun dışında 95 tona yakın her birinin demir donatı personelliği gerçekleşti. Sevkiyatları yaparken 100 metrede bir plaka testi yaptırmadan ilerlemedik. Burada belirttiğimiz gereçlerin tartısı 27 ton ile 84 ton ortası değişiyor. Şu an 1625 rakımda çalışıyoruz. Buraya doğal ulaşmak kolay olmadı. Burada 750 beygirlik devasa çekicilerin yardımına da gereksinim duyduk. Neyi nereye koyacağınızın ve nereden kaldıracağınızın milimetrik hesabı var. Vinçle kaldırılacak materyallerin tartısı 84 tona dayanıyor. 113 metre yükseklikte montaj yapıldığı oluyor.”
“ANA VİNCİMİZ ALANA YAKLAŞIK 30-35 TIRLA GELİYOR”
Saha müdürü Muhammed Öztürk ise yaklaşık 2 yıl süren bilgi toplama sürecinin akabinde türbin modelini belirleyip RES konseyimi için çalışmalara başladıklarını söyledi.
Türbinlerin yaklaşık 2-3 haftada taşınabildiğini anlatan Öztürk, “İlk türbinimizin transportunu tamamladığımızda montaja da hazırlanmaya başlıyoruz. Buradaki en büyük etkenimiz ana vincimiz. Ana vincimiz alana yaklaşık 30-35 tırla geliyor. Konseyimi yaklaşık 3-4 gün sürüyor. Montaja hazır olduğu vakit bir yandan da ufak tefek hazırlıklarımıza başlıyoruz. Yaklaşık 25 şahısla çalışıyoruz. Vinç kurulumunu 3-4 günde tamamlıyoruz. Hava müsait olduğu sürece bir türbinin montajını da 3 günde tamamlıyoruz.” diye konuştu.
Devasa gereçlerin büyük emeklerle taşınıp kurulumunun yapıldığını vurgulayan Öztürk, “Dışarıdan baktığımız vakit çoklukla türbinler tek modül olarak gözükmekte ancak 550 ile 600 ton ortasında değişen devasa bir türbin. Yaklaşık 113 metre kule yüksekliği, 81,5 metre kanat uzunluğu, totalde de 163 metre kanat çapı olan bir türbinden bahsediyoruz. Bu sahiden devasa bir iş. Yalnızca iki kule ortasındaki kullandığımız 160 cıvatanın her biri 25-30 kilo geliyor. Bunların hepsi insan gücüyle kaldırılıp özel ekipmanlarla sıkılıyor. Bunlar hakikaten çok zahmetli işler.” sözlerini kullandı.
