81 ilde depozito iade makineleri kurulacak
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) Depozito İdare Sistemini hayata geçiriyor. Depozito Saha İdare Sistemi (DSYS), birinci olarak Sakarya’da başlatılacak. Sıfır Atık Hareketi’nin yeni adımı olacak DSYS yıl sonuna kadar Türkiye geneline yayılacak.
Sistem için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un katılımıyla, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) ile “Depozito Saha İdare Sistemi’nin Kurulması ve İşletilmesine ilişkin iş birliği protokolü” imzaladı. TOBB Toplumsal Tesisleri’nde imzalanan protokol ile depozito iade noktalarından ambalajların toplanması ve taşınması, ambalajların doğrulanması ve geri kazanılması üzere saha operasyonları tek çatı altında yönetilecek.
“520 MİLYON AVROLUK ÇIKAR GETİRECEK DEPOZİTO İDARE SİSTEMİ İÇİN GEREKLİ ALTYAPI ÇALIŞMALARINA BAŞLADIK”
Törende konuşan Bakan Kurum, “Ülkemizde her yıl yaklaşık 30-35 milyon ton civarında katı atık ortaya çıkmaktadır. Bu atıkların hacim olarak yüzde 20-25’ini içecek ambalajları oluşturuyor. Bu önemli sayısı en gerçek halde yönetmek için Türkiye Etraf Ajansımızı kurduk. Ülkemize her yıl 520 milyon avroluk yarar getirecek ve Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi’nin öncülüğündeki Sıfır Atık Projesi’nin en değerli adımı olacak Depozito İdare Sistemi için gerekli altyapı çalışmalarına başladık” tabirlerini kullandı.
“20 MİLYARDAN FAZLA İÇECEĞİN DEPOZİTO İŞARETLİ AMBALAJLARLA PİYASAYA SÜRÜLMESİNİ SAĞLADIK”
Bakan Kurum, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“İçecek ambalajlarının tescil ve işaretleme sürecini, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü ile yürüttük. 20 milyardan fazla içeceğin depozito işaretli ambalajlarla piyasaya sürülmesini sağladık. Tüm bu çalışmalarımızın ikinci ayağında ise Ulusal Depozito Sistemine geçiş sürecine odaklandık zira sistemin sağlam kurulmasında, saha operasyonları tekniği çok değerliydi. Bunun için ilgili kurumlar, dal birlikleri, perakendeciler ve içecek üreticileriyle değerli bir istişare süreci yürüttük. İstişareler sonucunda saha operasyonlarının; tüm Avrupa’da uygulandığı üzere, içecek üreticilerini ve perakendecilerini temsil eden kesim birliklerinin dahil olduğu yapı eliyle ortaklaşa yürütülmesine karar verdik. Böylece Türkiye Çevre Ajansı, TOBB ve TESK iştirakinde kurulacak olan şirket üzerinden kurumsal yapı oluşturulması konusunda mutabık kaldık.”
“DEPOZİTO İDARE SİSTEMİ HER YIL 25 MİLYAR ŞİŞEDEN DAHA FAZLASINI KAPSAYACAK”
Kurum, “Artık ambalajlar sokaklarda, plajlarda, parklarda etraf kirliliğine neden olmayacak, orman yangınlarının da olmasına müsaade etmeyeceğiz. Ambalajlar artık atık değil, depozito iade makinelerindeki hammadde olacak. Her yıl yaklaşık 25 milyar şişeden daha fazlasını kapsayacak. Depozito İdare Sistemi, 85 milyon vatandaşımıza hizmet verecek. İnşallah bu sistemi 2025 yılı içerisinde Sakarya’dan başlamak üzere kademeli olarak ülke genelinde yaygınlaştıracağız. Yıl sonunda da her vilayet ve her ilçede taban makine ve altyapı kurulumuyla ulusal depozito sistemine geçmiş olacağız” diye konuştu.
“CAM ATIKLARIN GERİ DÖNÜŞÜMÜ, GÜÇ TÜKETİMİNİ YÜZDE 30’A KADAR AZALTABİLİYOR”
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ise konuşmasında, “Bugün, dünya genelinde ‘atık’ kavramı süratle bir stratejik kaynağa dönüşmektedir. Örneğin, yalnızca plastik geri dönüşümüyle yılda 1 milyon tonun üzerinde karbon salımı azaltılabilir. Cam atıkların geri dönüşümü, güç tüketimini yüzde 30’a kadar azaltırken, tıpkı vakitte yeni kaynak muhtaçlığını da minimize ediyor. Bu sayılar, etrafımızın korunmasına sağladığı katkının yanı sıra ekonomimiz için de bir fırsat olduğunu göstermektedir” tabirlerini kullandı.
“DEPOZİTO SİSTEMİNİN KURULMASIYLA BİRLİKTE EKONOMİMİZDE DE KIYMETLİ DEĞİŞİMLER GÖRECEĞİZ”
Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:
“TOBB olarak, depozito idare sistemiyle ilgili çalışmaları yaklaşık 4 yıldır yakından takip ediyoruz. Plastik, cam ve ambalaj dallarından perakende ve geri dönüşüm dalına kadar bu sistemin en değerli paydaşları, Birliğimiz çatısı altında temsil ediliyor. Bu süreçte, Etraf Ajansımız ve ilgili tüm bölümlerimizle çok sayıda toplantı gerçekleştirdik. Tüm paydaşlarımızın ortak talebi, saha idaresinin faal ve şeffaf bir biçimde kamu-özel dal iş birliğiyle yürütülmesiydi. Bugün burada imzalayacağımız protokol, bu taleplerin karşılık bulduğunu ve daima birlikte güçlü bir adım attığımızı gösteriyor. Depozito sisteminin kurulmasıyla birlikte ekonomimizde de değerli değişimler göreceğiz.”
“BİR TAHLİL, SİSTEMİN TAM KAPASİTE ÇALIŞTIĞINDA YILDA 500 BİN TON ATIĞIN GERİ DÖNÜŞÜMÜNÜ SAĞLAYABİLECEĞİNİ ORTAYA KOYUYOR”
Hisarcıklıoğlu, “Bir tahlil, sistemin tam kapasite çalıştığında yılda 500 bin ton atığın geri dönüşümünü sağlayabileceğini ortaya koyuyor. Bu, hem çevresel hem de ekonomik manada büyük bir yarardır. Ayrıyeten, sistem sayesinde endüstrimizin karbon ayak izi azalacak, güç ve hammadde kullanımında değerli tasarruflar sağlanacaktır. Bu noktada, alandaki operasyonel süreçlerde, perakende ve içecek dallarımızın tecrübelerinden faydalanmayı, sistemin başarısı için kritik görüyoruz” diye konuştu.