Gelir İdaresi geçen yıl sahada 1,1 milyon “kayıt dışı denetimi” gerçekleştirdi
AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye nazaran, kayıt dışı iktisatla gayretini aralıksız sürdüren GİB, bu kapsamda saha kontrollerine de tartı verdi.
Başkanlık, vergi kayıp ve kaçağını önlemek, uyumsuz mükellefleri tespit etmek için tahliller gerçekleştiriyor ve buna nazaran denetlenecek mükellef kümelerini tespit ediyor. Ayrıyeten ihbar ve şikayetlerle alandan gelen teklifler de kıymetlendirilerek kontrol alanları seçiliyor.
GİB, 2024 yılında çok sayıda dalda KDV oran uyumsuzluğu, doküman tertibi, ödemelerin kayıtlarla ahengi üzere kayıt dışılığa sebep olabilecek konuları denetledi. Bu çalışmalara bandrollü eser ve akaryakıt eserlerine yönelik kontroller de dahil edildi.
Böylece, birçok bahis ve kesimi kapsayan 1 milyon 125 bin 410 saha kontrolü gerçekleştirildi. Bu kontrollerde tespit edilen uyumsuzluklar nedeniyle 7,4 milyar lira ceza kesildi.
Denetimlerde, 32 bin 255 kişinin hiç vergi kaydı olmadan büsbütün kayıt dışı çalıştığı tespit edildi. Bu tespitler üzerine gerekli süreçler tamamlanarak 10 milyar lira vergi tahakkuk ettirildi.
KİRA GELİRİ BEYAN EDEN MÜKELLEF SAYISI 376 BİN ARTTI
Başkanlığın kira gelirlerine yönelik 2024 yılında gerçekleştirdiği çalışmada içinde kiracı olduğu bedellendirilen 425 bin konutta yoklama yapıldı.
Bu kapsamda 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı. Böylelikle 2024 yılına ait beyanname veren mükellef sayısında bir evvelki yıla nazaran yüzde 26 artış meydana geldi.
Çalışma, 55 bine yakın mükellefin de geçmiş yıllara ilişkin kira beyannamesi vermesini sağladı. Verilen bu beyannamelerle 3,1 milyar lira kira geliri beyan edildi.
GİB tarafından bu yıl da kira gelirlerinin yanlışsız beyanı için misal çalışmalar yapılacak.
BANDROLLÜ ESERLERE ÖZEL TAKİP
Öte yandan, tütün ve alkollü içkilerde 2007 yılında başlayan bandrol uygulamasıyla bu eserlerin kaçak yahut kayıt dışı olup olmadığı çarçabuk tespit edilebiliyor. Gelir Yönetimince bu alanda yetiştirilmiş bandrol gruplarıyla kontroller aralıksız sürdürülüyor.
Bandrol grupları, 2024 yılında 16 milyondan fazla sigara ve alkollü içki ile yaklaşık 600 milyon kol makaronu denetledi. Bu kontrollerde kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon sigara ve alkollü içki eseri ile 120 milyon kol makaron, isimli sürecin başlatılması maksadıyla kolluk kuvvetlerine bildirildi.
132,5 MİLYAR LİRALIK KAYIT DIŞI HASILAT İÇİN İZAHA DAVET
GİB tarafından nakdin ağır kullanıldığı bölümlerde izaha davet ve istekli ahenk süreçleri de başlatıldı.
Fiziki ve sanal POS aygıtlarının yöntemsiz kullanımı yahut IBAN yoluyla yapılan tahsilatlarla kayıt dışı bırakılan hasılatlar da tahlil edildi. Bu yollarla elde edilen fakat kayıtlara yansımayan hasılatlar için mükelleflerden izahat istendi.
Şirketlerin ortaklarına dağıttığı ve beyan edilmesi gereken kar hissesi, atletlerin elde ettiği fiyat gelirinin beyanı, özel tekne ve yat satışları üzere özellikli bahislerin da ortasında olduğu 25 farklı bahiste vergi ziyaına neden olan mükellefler tespit edildi.
Bu kapsamda 137 bin 25 mükellefle temasa geçilerek, 132,5 milyar lira kayıt dışı hasılat için istekli ahenk ve izaha davet çalışması başlatıldı. Birinci etapta 252 bin 322 beyanname ile 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılatın beyanı sağlandı.
Çalışma sonucunda kayıt dışı bırakılan hasılatı beyan etmeyen mükellefler hakkında gerekli süreçler yapılacak.
“VERGİYE İSTEKLİ AHENK GÖZETİLECEK”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu alandaki kontrollerin değerine işaret ederek, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız düzenlemelerle vergi cezalarında aktifliğin artırılması maksadıyla ceza meblağlarında değerli artışlar yaptık, kayıt dışı çalışan mükelleflere artırımlı cezalar öngördük. Ayrıyeten daha evvel ceza uygulaması bulunmayan uyumsuzluklara da ceza uygulaması getirdik. Geçtiğimiz yıl olduğu üzere bu yıl da kayıt dışılıkla gayretimiz aralıksız devam edecek.” dedi.
Kayıt dışılıkla gayret maksadıyla yaptıkları saha kontrollerinde çok kıymetli tespitlerde bulunduklarını vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:
“Vergide adalet ve verimlilik unsuru çerçevesinde kayıt dışı iktisatla uğraşa yönelik kontrollerimiz yeni kuşak tahlil teknikleriyle sürecek. Bakanlık olarak bu yıl da bir yandan vergiye istekli ahengi gözetirken bir yandan da kayıt dışıyla gayret kontrollerimizi katbekat artırarak yeni bir safhaya geçeceğiz.”
