Türkiye ile İsveç arasındaki kritik toplantı yarın yapılacak

Türkiye ve İsveç ortasındaki Güvenlik Düzeneği toplantısı 21 Ocak 2025 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilecek. 18 Eylül 2024 tarihinde Ankara’da yapılması öngörülen toplantı, İsveç heyetinin uçağının arızalanması sebebiyle ertelenmişti.

Toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard ve İsveç Adalet Bakanı Gunnar Strömmer katılacak.

Güvenlik Düzeneği toplantısı, iki ülke kurumları ortasında terörizm hususlarındaki iş birliğinin geliştirilmesi bakımından değer taşıyor.

Dışişleri Bakanı Fidan’ın toplantıda,

– Terörizmle mücadelede iş birliği alanında Türkiye’nin, İsveç’ten PKK/PYD/YPG ve FETÖ’ye karşı atılmasını beklediği ilave adımları aktarması,

– Bahse husus terör örgütlerinin finansman ve propaganda faaliyetlerini sonlandırmasının sağlanmasını beklediğimizi kaydetmesi,

– Avrupa’da yükselen çok sağ, İslam aykırılığı ve ırkçılık akımlarından duyduğumuz kaygıyı ve bu akımlarla tesirli formda gayret edilmesini istek ettiğimizi vurgulaması,

– Savunma sanayii alanındaki kısıtlamaların kaldırılmasının akabinde yeni periyotta sonuç odaklı ve uzun vadeli bir iş birliği geliştirmeyi hedeflediğimiz iletisini vermesi bekleniyor.

GÜVENLİK MEKANİZMASI

2023 NATO Vilnius Tepesi marjında Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri’nin iştirakiyle gerçekleştirilen toplantıda, Türkiye ile İsveç ortasında Bakanlar düzeyinde “Güvenlik Sistemi (Security Compact)” ihdas edilmesi kararlaştırılmıştı.

İsveç’in terörizmin her biçim ve tezahürüyle çabası temelinde, Haziran 2022’de imzalanan Üçlü Mutabakat Zaptında kayıtlı taahhütlerinin tümüyle uygulanması doğrultusunda bir “yol haritası” sunması üzerinde mutabık kalınmıştı.

ÜÇLÜ MUTABAKAT ZAPTI

28 Haziran 2022 tarihinde düzenlenen NATO Madrid Tepesi marjında, Türkiye ile İsveç ve Finlandiya ortasında, anılan ülkelerin terörle uğraş ve savunma sanayii alanlarındaki taahhütlerini kapsayan Üçlü Mutabakat Zaptı imzalandı.

İsveç ve Finlandiya, Üçlü Mutabakat Zaptıyla,

i) Terörle uğraş mevzuatlarının güçlendirilmesi,

ii) PKK ve uzantılarının anılan ülkelerdeki faaliyetlerinin engellenmesi,

iii) FETÖ ve PKK/PYD/YPG’ye dayanak verilmemesi,

iv) Türkiye’nin terörle temaslı iade/sınırdışı taleplerinin acilen sürece konulması,

v) Terör örgütlerinin propaganda, finansman ve eleman devşirme faaliyetlerinin engellenmesi/yasaklanması,

vi) Türkiye’ye yönelik savunma sanayii ihracatına getirilen kısıtlamaların kaldırılması konularında taahhütlerde bulundu.

Bu kapsamda, İsveç tarafından atılan birtakım adımlar:

A) Yeni Terörizmle Uğraş Yasası, Üçlü Mutabakat Muhtırasının imzalanmasından kısa bir mühlet sonra 1 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe girdi.

B) “Terör örgütü ile angajmana girilmesi” ve “terör örgütüne takviye verilmesi” halinde örgütlenme özgürlüğünün sonlandırılması için, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olacak formda İsveç Anayasası’nda değişiklik yapıldı.

C) Anayasa değişiklikleriyle birlikte güncellenen Terörizmle Çaba Yasası 1 Haziran 2023 tarihinde yürürlüğe sokulmuş ve kelam konusu yasa kapsamında terör örgütüne iştirak hata haline getirildi.

D) İsveç, Türkiye’yle irtibatlı dava ve hususlarda eşgüdümü teminen bir İrtibat Savcısı atadı.

E) PKK’nın İsveç’teki ana finansman kaynaklarından kelamda “Kürt Kızılayı” oluşumunun İsveç’teki banka hesabı kapatıldı.

F) Birtakım PKK mensuplarıyla ilgili yargı süreci başlatıldı.

G) İsveç güvenlik kurumları tarafından Şubat 2024’te yayınlanan yıllık kıymetlendirme raporlarında PKK’nın finansman ve propaganda faaliyetlerine atıfta bulunuldu.