Ülkede doğal gaz sevinci! Türkiye’nin kapısını çaldılar
Kiev idaresinin, 1 Ocak prestijiyle Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya sevkiyatını durdurmasının akabinde, gaz ithalatını inançlı rota üzerinden sağlamak isteyen Avrupa ülkelerinden Slovakya, Türkiye ile enerji alanında iş birliği arayışına girdi.
Slovakya Başbakanı Robert Fico ve heyeti 20 Ocak’ta Türkiye’ye düzenlediği ziyarette Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. Erdoğan, görüşmenin akabinde düzenlenen basın toplantısında Slovakya’nın gaz gereksiniminin karşılanması konusunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefon diplomasisi yürüteceklerine ve adım atacaklarına işaret etti.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da birebir gün görüşmeye istinaden toplumsal medyadan yaptığı paylaşımda “Ukrayna üzerinden Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatının durması sonrası Slovakya’nın yaşadığı gaz probleminin tahlili konusunda Sayın Cumhurbaşkanımızdan gerekli talimatları aldık. Ziyaret kapsamında Ankara’da bulunan Slovakya Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Denisa Sakova ile de bu mevzuyu değerlendirdik.” tabirlerini kullandı.
Uzmanlar, Ukrayna üzerinden Rusya’nın gaz sevkiyatının durmasının akabinde Slovakya’nın gaz gereksinimi için Türkiye ile iş birliği arayışını ve Türkiye’nin boru sınırlarında yapacağı kapasite artışıyla yardımcı olabileceğini belirtiyor.
SLOVAKYA İÇİN TEK GERÇEKÇİ ROTA TÜRKİYE
Japonya Güç İktisadı Enstitüsü Kıdemli Ekonomisti Takafumi Yanagisawa AA muhabirine hususa ait yaptığı değerlendirmede “Bu yıl prestijiyle Ukrayna üzerinden yapılan Rus gazı ithalatı durduğu için, Slovakya Rusya’dan gaz ithalatını sürdürmek isterse tek gerçekçi alternatif rota Türkiye. Ayrıyeten Türkiye, Rusya’yla diplomatik münasebetlerini sürdürdüğü için, Türkiye’nin Slovakya’nın güç güvenliği için ehemmiyeti arttı.” diye konuştu.
Slovakya’daki birincil güç tüketiminin yüzde 20’sinin doğal gazdan karşılandığını kaydeden Yanagisawa, bunun yüzde 60’tan fazlasının Rusya’dan ithal edildiğini anımsattı.
Yanagisawa, Ukrayna krizinden sonra Slovakya’nın ithalat kaynaklarını çeşitlendirmeye çalıştığına dikkati çekerek, “Bu nedenle, Ukrayna üzerinden gaz akışının kesilmesi, Slovakya’nın güç güvenliği açısından çok kritik bir durum. Slovakya’nın güç güvenliğinde ana zorlukları, Rusya’ya yüksek bağımlılığından kaynaklanıyor.” dedi.
Slokvakya’nın petrol tedarikinin yüzde 80’in fazlasını da Rusya’dan sağladığına işaret eden Yanagisawa, “Bu nedenle, Türkiye, gazın yanı sıra petrol ve kömür tedarikini artırabilirse, Slovakya’nın Rusya’ya bağımlılığını azaltarak güç güvenliği için yararlı olabilir. Kısa vadede, Türkiye’nin beklenen rolü, Ukrayna üzerinden gelen boru sınırı akışındaki kesilmeden kaynaklanan kaybı telafi etme konusunda Avrupa’ya gaz tedarikini artırmak.” değerlendirmesinde bulundu.
TÜRKİYE, SLOVAKYA’YA GAZ İLETEREK TALEBİN KARŞILANMASINDA DEĞERLİ ROL OYNAYABİLİR
SETA Vakfı araştırmacısı Büşra Zeynep Özdemir de Slovakya’nın Rusya’yla uzun devirli gaz kontratı olan Avrupa Birliği’ndeki (AB) birkaç ülkeden biri olduğuna işaret etti.
Özdemir, 1 Ocak 2025’e kadar Slovakya’nın, Orta Avrupa’da Ukrayna üzerinden gelen Rus gazının öteki Avrupa ülkelerine iletilmesinde değerli rol oynayan bir ülke olduğuna ve ithal ettiği gazın yaklaşık 4-4,5 milyar metreküplük kısmını iç piyasada kullanıp geri kalanını ise Avusturya ve Polonya’ya ilettiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Macaristan ile Slovakya ortasındaki boru sınırı çift taraflı akışın mümkün olduğu bir sınır. Çizginin Slovakya’dan Macaristan’a akış istikametinde 4,5 milyar metreküp kadar gaz taşıma kapasitesi varken Macaristan-Slovakya istikametinde ise 2 milyar metreküpten daha az gaz taşınabiliyor. Slovakya ‘landlocked’ dediğimiz ülkelerden ve bu nedenle doğal gazı sırf boru sınırları aracılığıyla ithal edebiliyor, direkt LNG ithal etme imkanına sahip değil.”
Özdemir, Türkiye’nin daha evvel birtakım Avrupa ülkelerine gaz tedarikinde boru sınırları üzerinden bir tahlil bulduğuna ve Slovakya’nın gaz gereksinimine yönelik de bu türlü bir yol izlenebileceğine işaret ederek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Türkiye, Slovakya’ya da Macaristan üzerinden gaz ileterek talebin karşılanmasında değerli rol oynayabilir. Bunun için iletim sınırlarında kapasite artışına gidilmesiyle Orta Avrupa’daki öbür ülkelere de gaz ihraç edilmesi kelam konusu olabilir. Bu durum da Türkiye’nin Avrupa’nın güç arz güvenliğini artırmasının yanı sıra güç ticaret merkezi olma maksadına yaklaşmasında kıymetli katkılar sunabilir.”
