Tepkilerin ardından iptal edilmişti! 4 yıl sonra sessizce hayata geçirildi

Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin toplumsal medya hesaplarında, kentin dünyaca ünlü doğal yapılarından falezlerin ışıklandırılacağına yönelik 2021 yılında bir proje paylaşıldı. Yıllardır karanlık olduğu gerekçesiyle gündeme gelen falezlerin aydınlanacağı, Antalya’nın ışık saçacağı belirtilen aydınlatma projesi sayesinde milyonlarca yerli ve yabancı konuğun ‘ışıl ışıl’ imgelerle karşılanacağı tabir edildi.

3,4 KİLOMETRELİK FALEZLERE IŞIKLANDIRMA

Konyaaltı Varyant’tan başlayıp Atatürk Parkı, Yavuz Özcan Parkı hizası falez bandı, Yat Limanı, Karaalioğlu Parkı falez bandı olmak üzere toplam 3,4 kilometrelik falezlerin üç etap halinde güçlü projektörlerle aydınlatılacağı kaydedilen proje, falezlerin dünyada yalnızca 900 birey kalan Akdeniz foku, binlerce yarasa ve göçmen kuş tipleri ile endemik bitki çeşitleri üzere yaban hayata mesken sahipliği yapıyor olması nedeniyle doğaseverlerin yansısını çekti.
 

 

VATANDAŞTAN ‘PAVYON’ BENZETMESİ

Işıklandırma görselleri, toplumsal medyada ‘Lütfen, bu türlü rengarenk, pavyon üzere, göz yorucu bir ışıklandırma olmasın’, ‘Güzel bir şey olur mu diye baktım fakat bu hakikaten vahim, yalvarırım bu türlü bir şey yapmayın’, ‘Falezlerde ve kıyı şeridinde yaşayan ve üreyen canlılara yazık etmeyiniz, lütfen onların da ömrüne hürmet gösterin, siz uyurken ışıklarınız sabaha kadar açık kalıyor mu?’, ‘Bence hiç hoş durmuyor tam bir pavyon havası vermiş. Ucuz pavyon efekti olmuş’, ‘Işıklandırma bu değil. Yapmayın karanlık kalsın bari. Pavyon, disko imajı ucuzluk basitlik’, ‘Işıl ışıl her yer, her yer güya pavyon’, ‘Güzelim falezleri pavyona çevireceksiniz, bırakın doğal hoşluğu ile kalsın’ üzere yansılar aldı.

YAT LİMANINDA HAYATA GEÇİRİLDİ

Tepkiler üzerine Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, projenin iptal edildiğini açıkladı. Fakat süreçte projeye ait 10 milyon TL’nin üzerinde harcama yapıldığı, birçok alanda projektörler ve ışıklandırmaya yönelik süreçlerin altyapısının da uygulandığı görüldü. Yaban hayatının korunması açısından Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nün de karşı çıktığı proje, Yavuz Özcan Parkı ile Mermerli Plajı ortasındaki Yat Limanı-Kaleiçi bölgesinde hayata geçirildi.

YAT LİMANI-KALEİÇİ KISMINDA UYGULANIYOR

Bölge esnafı, onlarca projektörün kullanıldığı amber rengi ışıklandırmanın, kimi günlerde uygulandığını lisana getirdi. Esnaf, bilhassa son günlerde ışıklandırmanın akşamları daima açıldığına dikkat çekti. Işıklandırmanın makyaj olduğunu belirten Antalya Denizcileşme Platformu Başkanı İzzet Ünlü, Yat Limanı’nda her gün binlerce insanın üzerinde yürüdüğü, tonlarca yükteki birçok taş bloğu yıkılmış olan mendirek, çürümüş iskele ve bir kısmı geçen yıl yıkılan ve büyük tehdit oluşturan tarihi surlar için acil tedbirler alınması gerektiğini vurguladı.

‘NEDEN TEKRAR GÜNDEME GELDİ’

Mermerli Plajı’ndan Aynalı’ya kadarki surlarda çökme riski olduğunu söyleyen Ünlü, “Teknik incelemeler yapılıp hemen gerekli tedbirler alınmalıdır. Buralar, Akdeniz fokları ve yarasaların ömür alanıdır. Bunlar o ışıklardan rahatsız olur, doğal dengeyi bozabilir. Bu proje iptal edilmişti, tekrar neden gündeme geldi bilmiyorum. Orada yapılması gereken altyapıdır, yani yıpranmış surların, mendirek ve iskelenin güçlendirilmesi burayı ziyaret eden insanların can ve mal güvenliği açısından çok değerlidir. Surlarda heyelan bölgelerindeki üzere taş-kaya düşmelerine karşı fileli tedbirler alınabilir. Manzara olarak baktığımızda da renkler güzel değil, bence gereksiz. Işıklar pavyon üzere, bu bir makyaj, bunu yapıncaya kadar mendireği, altyapı çalışmalarını yapın” diye konuştu.

‘GECEYİ GÜNDÜZE ÇEVİRMEK TEHLİKELİ’

Türkiye Tabiatını Müdafaa Derneği (TTKD) bilim danışmanı Dr. Erol Kesici, falezlere de tesir eden ışıklandırmayla ilgili, geceyi gündüze çevirmenin tehlikeli olduğuna işaret ederek, “Yapay ışıklandırma ismi verilen çok ölçüde, rengarenk, kamaştırıcı ışıklarla adeta gündüzü geceye taşıyan aydınlatma çalışmalarının, her canlı üzerinde çok değerli yaşamsal aksilikler oluşturduğu bilinmektedir. Yapay ışık insanlara ömür konforu sağlarken, doğal hayat (yaban hayatı) üzerinde olumsuz tesirler oluşturmakta ve bu durum hem insanları hem de gezegenin canlı ve cansız öbür bileşenlerini olumsuz etkilemektedir” dedi.

‘IŞIK KİRLİLİĞİNE NEDEN OLUYOR’

Yapay ışıkların biyoçeşitlilik ve ekosistemleri geri döndürülemez halde yok ettiğini kaydeden Dr. Kesici, “İnsan etkisiyle, insanların ömür alanlarından öteki canlıların ahenk sağladığı deniz, göl, kıyı alanları, ormanlar üzere ömür alanlarına taşan, özellikle turistik alanlarda ve çeşitli ticari yerlerde yapılan çok renkli ve gereğinden fazla ışık, kirliliğe neden olmaktadır. Bu kirlilikten böceklerden planktonik organizmalara, balıklara, kuşlara, yumurtadan yeni çıkan kaplumbağalara, yumurta ile çoğalan canlıların yumurta kalitesine, bitkilerin erken tomurcuklanmalarına, çiçeğe dönüşmelerine, hücre tahribatlarına ve form bozukluklarına kadar yaşamsal tesirleri kelam konusudur” diye konuştu.

HÜCRELERDE KALICI HASARLAR

Geceleri aydınlık ortamlarda bulunan canlılarda, çeşitlere nazaran uyku-uyanıklık döngüsünü düzenleyen melatonin salgısı azaldığından, yıllar içerisinde tüm canlılar için hücrelerde kalıcı hasarlar oluşturduğunu anlatan Dr. Kesici, “Işığın dozunu kaçırmamak gerekiyor. Su kaynaklarının bulunduğu yerlerde kıyı sahil alanlarının ışıklandırmasında, yanlış yerde, yanlış ölçüde, yanlış tarafta, göz alıcı ve yanlış vakitte ışık kullanılmamalıdır. Antalya üzere kentlerde kıyı kısımlarında birinci vakitler tahminen cazibe oluşturmakta, lakin süreklilik arz etmesi insan üzerinde, su kaynaklarında, rekreasyon ve park alanlarında gerilim kaynağı olduğu birçok bilimsel çalışma sonuçlarıyla belirtilmektedir” dedi.

‘ÇALIŞMALAR SESSİZCE YÜRÜTÜLMÜŞ’

Antalya Kuş Müşahede Topluluğu’ndan Gökçe Coşkun, falezlerin ışıklandırılmaması için ağır kamuoyu oluştuğunu, bu hususta önemli çaba verildiğini söyleyerek, “Sonuç olarak, ışıklandırma projesi iptal edilmişti. Lakin görünen o ki Yat Limanı etrafında ışıklandırma çalışmaları sessizce yürütülmüş. Bu bölgede, o periyotta falezlere beton dökülerek projektörlerin yerleri hazırlanmış ve falezlerin üzerinden elektrik çizgileri geçirilmişti. Artık bu çalışmaların tamamlanmış olduğunu görüyoruz” diye konuştu.

‘BU CİNS UYGULAMALARDAN VAZGEÇİLMELİ’

Bu duruma karşı çıkılmasının en değerli nedeninin, falezlerin ekolojik yapısının bozulma riski olduğunu kaydeden Coşkun, şunları söyledi:

“Bu alan, Akdeniz fokunun yuvalarını barındırmasının yanı sıra, falezler üzerinde yaşayan kuşlar ve yarasalar için de değerli bir habitat niteliğinde. Kent merkezinde bulunan bu doğal alanların korunması, ekolojik açıdan büyük değere sahiptir. Dünya global iklim değişikliği ile çaba ediyor. Lakin görüyoruz ki doğal yapısı ve turizm bedeliyle ön plana çıkan Antalya, bu mevzuda kâfi hassasiyet göstermiyor. Tabiat ve ekoloji sadece isimlerinin anılmasıyla korunamaz; bunları yapılan işlerde de görmek gerekir. Bu nedenle falezleri mor ışıklarla aydınlatarak Antalya’nın tabiatına ziyan vermekten öteki bir şey yapılmıyor. Doğal yapının korunması için bu çeşit uygulamalardan vazgeçilmesi gerektiğine inanıyoruz.”

BAŞKAN DANIŞMANI OĞUZ: DÜNYADA BİR SÜRÜ ÖRNEĞİ VAR

Falezlere ışıklandırma projesinin uygulanmasından sorumlu isim olan Antalya Büyükşehir Belediyesi Başdanışmanı Cem Oğuz, projenin 3 yıl evvel hayata geçirildiğini belirterek, “O zamanki projemizde falezlerin aydınlatması vardı, o çerçevede yaptık. İptal ettik ancak Kaleiçi’ne yapılmıştı aslında. Orada sorun yoktu. Olmayan yerleri iptal ettik. 3 yıldır yanıyor, birtakım bayram günleri kırmızı beyaza döndü. Oradaki esnaf ayağa kalktı, ‘Devam edin’ diye. Çevreciler, şunlar, bunlar kıyamet koptu, geri adım atılmıştı. Esnaf ayağa kalktı, ‘Yapın, çok hoş bu renk’ diye. Amber rengi kullanıyoruz. Foklar orada değil, onlar için rapor aldık ve falezlerin başka kısmında. Çok hoş bir projeydi ve dünyada bir sürü örneği var. O vakit başladık, esasen tüm altyapısı vardı, orayı bitirmiştik, yalnızca orası kaldı” dedi.