Ekonomideki olumlu seyir beklentilere de yansıdı
Tüketicilerin ve gerçek kesimin genel ekonomik duruma ait beklentilerini gösteren endeksler geçen yılın ikinci yarısından itibaren müspet seyrederken, kelam konusu eğilim bu yılın birinci ayında da devam etti. Anılan devirde enflasyon beklentilerinde de gerileme görüldü.
Bu kapsamda geçen yılın mart ayında eşik kıymet olan 100,3 düzeyini gören ekonomik itimat endeksi, takip eden aylarda düşerek Ağustos 2024’te 93,1’e kadar geriledi. Bahse mevzu aydan sonra toparlanan endeks geçen yılı 98,9 düzeyinde tamamladı. Artış eğilimini bu yılın birinci ayında da sürdüren endeks son 10 ayın en yüksek düzeyi olan 99,7’ye ulaştı.
Tüketici inanç endeksi de geçen yılın temmuz ayında 2024’ün en düşük düzeyi olan 75,9’u gördü. Kelam konusu aydan sonra toparlanmaya başlayan ve yılı 81,3 düzeyinden tamamlayan endeks, bu yılın birinci ayında ise 81 düzeyini aldı.
Reel kesim itimat endeksi de Ağustos 2024’te 98’e kadar gerilemesinin akabinde yine yükselişe geçerek, yılı 102,7 kıymetinden tamamladı. Endeks, 2025’in birinci ayında 102,6 oldu.
Hizmet dalı inanç endeksi ise geçen yıl dalgalı bir seyir izleyerek şubat ayında 120,4 ile en yüksek düzeyini gördü. Endeks, sonraki aylarda düşüşe geçti ve yılı 113,6’dan tamamladı. Yeni yıla yükselişle başlayan endeks bu ay son 8 ayın en tepesi olan 116,5’i gördü.
ENFLASYON BEKLENTİLERİ DE GERİLİYOR
Öte yandan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) “Sektörel Enflasyon Beklentileri”ni de yayımladı.
Buna nazaran, ocakta 12 ay sonrasına dair yıllık enflasyon beklentileri, piyasa iştirakçileri için 1,7 puan azalarak yüzde 25,4, gerçek kesim için 3,8 puan düşerek yüzde 43,8 ve hanehalkı için 4,3 puan gerileyerek yüzde 58,8 düzeyine indi. Gelecek 12 aylık periyotta enflasyonun düşeceğini bekleyen hanehalkı oranı ise geçen aya nazaran 4,5 puan artarak, yüzde 30,8 oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Sektörel Enflasyon Beklentileri’ne ait, “Enflasyon beklentileri dezenflasyonun suratı için kritiktir, beklentilerin önümüzdeki periyotta enflasyondaki düşüşü daha fazla destekleyeceğini öngörüyoruz. Kararlılıkla uyguladığımız programla enflasyonu kalıcı olarak düşürerek vatandaşlarımızın alım gücünü artıracağız.” tabirini kullanmıştı.
“REEL BÖLÜM BİLGİLERİ İÇ VE DIŞ TALEPTE CANLANMA OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”
İstanbul Bilgi Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, mevzuya ait yaptığı değerlendirmede, itimat endeksi bilgilerinin iktisatta sektörel manada farklılaşmanın olduğuna işaret ettiğini söyledi.
Son periyotta endüstrinin rekabet gücünde zayıflamanın olduğunu belirten Aslanoğlu, buna rağmen hizmet dalındaki görünümünün gitgide güzelleştiğini lisana getirdi.
Aslanoğlu, faiz indirimiyle inşaat kesiminde hareketlenme görüldüğüne dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Hizmet bölüm endekslerine baktığımızda talep aşikâr düzeyde devam ediyordu. Bunun devam edeceğine dair sinyal alıyoruz. Datalar, Türkiye iktisadında yüzde 3 civarında büyümenin sürdüğünü, bunun yüklü olarak hizmetlerden geldiğini ve gelmeye devam edeceğini işaret ediyor. Endüstride ise gerçek dal bilgileri iç ve dış talepte canlanma olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte bilhassa Avrupa Birliği’ne ihracatta zorlukların arttığını söyleyen sonuçlar mevcut. Rekabet ve fiyat vermedeki zorluk, genel manada sektörel bazda endüstrinin hizmetlere nazaran daha zayıf kalmasının kıymetli nedeni olarak görünüyor.”
