AB’den e-ticaret devlerine sıkı denetim

Avrupa Birliği (AB), Temu, Shein ve Amazon Marketplace üzere e-ticaret platformlarını, satılan tehlikeli yahut yasadışı eserlerden direkt sorumlu hale getirecek yeni düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Financial Times’ın haberine nazaran, AB, Çin’den gelen ithalat akışını denetim altına almak hedefiyle gümrük ıslahatları yapmaya hazırlanıyor.

Önerilen düzenlemeye nazaran, online platformlar, AB’ye gelen mallara ait dataları eserler daha Avrupa’ya ulaşmadan evvel yetkililere sunmak zorunda olacak. Bu sayede gümrük yetkilileri, paketleri daha aktif bir formda denetim edip denetleyebilecek. Kelam konusu ıslahatlar, Asya’dan direkt Avrupa’daki tüketicilere gönderilen düzmece ve tehlikeli eserlerin artışıyla ilgili kaygıların akabinde gündeme geldi.

E-ticaret platformları ithalatçı pozisyonuna gelecek

Şu anda AB’de çevrim içi alışveriş yapan bireyler, gümrük açısından ithalatçı olarak kabul ediliyor. Lakin önerilen değişikliklerle birlikte bu sorumluluk, direkt e-ticaret platformlarına devredilecek.

Taslak metinde, “Güvensiz, düzmece yahut mevzuata uygun olmayan eserlerin süratle artışı, tüketiciler için önemli sıhhat ve güvenlik riskleri oluşturuyor. Ayrıyeten etraf üzerinde sürdürülemez bir tesir yaratıyor ve yasal işletmeler için adil olmayan bir rekabet ortamı yaratıyor,” sözlerine yer verildi.

AB, 2024 yılında 4,6 milyar adet düşük pahalı paketi ithal etti. Bu sayı, 2022 yılına kıyasla dört kat artış manasına geliyor ve paketlerin yüzde 90’ından fazlası Çin menşeli. Yetkililer, bu ağır ithalat akışının kontrol sistemleri üzerinde “sürdürülemez bir baskı” oluşturduğunu belirtiyor.

150 Euro altındaki eserlere vergi muafiyeti kalkıyor

Yeni düzenlemeyle birlikte e-ticaret platformlarının, ithal edilen eserlerin gümrük vergisi ve KDV’sini tahsil etmesi ve AB mevzuatına uygunluğunu sağlaması gerekecek. Ayrıyeten, şu anda 150 Euro’nun altındaki eserler için uygulanan gümrük vergisi muafiyeti kaldırılacak ve tüm eserler gümrük denetimlerine tabi tutulacak.

Gümrük bilgilerinin 27 üye ülkenin ulusal makamları ortasında paylaşılması sağlanırken, yeni bir merkezi AB Gümrük Otoritesi (EUCA) kurulacak. Taslağa nazaran, EUCA, ithalat ve ihracat süreçlerini evvelden denetim ederek üye ülkelere kontrol tavsiyelerinde bulunabilecek.

E-Ticarette sahtecilikle mücadele

AB Komitesi tarafından hazırlanan taslak, uydurma eserlerin Avrupa iktisadına verdiği ziyana da dikkat çekiyor. Buna nazaran, sahtecilik nedeniyle giysi dalı yıllık 12 milyar Euro (gelirlerinin yüzde 5’i), kozmetik bölümü 3 milyar Euro (yüzde 5) ve oyuncak bölümü 1 milyar Euro (yüzde 9) kayıp yaşıyor.

Öte yandan, AB’nin yeni atık idaresi kurallarına nazaran, çevrim içi satıcılar, satılan lakin tüketiciler tarafından istenmeyen eserlerin (örneğin giysilerin) imha maliyetine katkıda bulunmak zorunda kalacak.

Ayrıca, AB’nin her paket için ek bir süreç fiyatı getirmeyi değerlendirdiği belirtiliyor.

Temu, Shein ve Amazon inceleme altında

AB Komitesi, büyük e-ticaret platformlarının piyasa davranışlarını düzenleyen kurallar kapsamında Shein ve Amazon hakkında soruşturma yürütürken, AliExpress ve Temu’ya yönelik incelemelere de başladı.

Mevcut düzenlemelere nazaran, e-ticaret platformları, üçüncü taraf satıcılar tarafından listelenen eserlerden sorumlu tutulmuyor. Fakat, yasa dışı yahut tehlikeli eserlerin şuurlu olarak satılması yahut tespit edilmesine karşın kaldırılmaması halinde, platformlar da sorumluluk altına giriyor.

Shein ve Temu, Financial Times’a yaptıkları açıklamada, AB kurallarına uyduklarını belirtirken, Temu, tüketicilere yarar sağlayacak siyaset değişikliklerini desteklediğini tabir etti. Amazon ise, inançsız yahut uyumsuz eserlerin listelenmesini önlemek için proaktif tedbirler aldığını açıkladı.