Bakan Kurum: Afet bölgesine 75 milyar dolar harcadık
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Herkes kendi ferdî kederlerini bırakmalı ve ivedilikle milletin kederine düşmelidir. Herkes, milletin canı, malı ve yavruları için sarsıntı dönüşümüne başlamalıdır. Bu milletin canından daha kutsal, daha öncelikli bir sıkıntı yoktur, olamaz” dedi.
Bakan Kurum, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’nda düzenlenen Asrın İhyası: Güçlü Yarınlara 6 Şubat Sarsıntıları Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, 6 Şubat’ın, millet için büyük bir hüznün tarihi olduğunu vurguladı.
“Ne vakit zelzeleyle ilgili bir toplantıya katılsam sarsıntı gecesinde AFAD’da toplanışımızı, bölgeye gidişimizi hatırlıyorum. İnanın, o anki ruh halimizi sözlere dökmek mümkün değil. Hepimiz, tüm arkadaşlarımız, çok üzgündük.” tabirlerini kullanan Kurum, bugün acıdan değil umuttan, hüzünden değil güçlü bir yarından kelam etmek istediğini belirtti.
2025 yılı bütçemizde 584 milyar TL’lik yatırımı zelzele bölgesinin ihyası için tahsis ettik. Tam 201 bin 500 konut ve iş yerimizin anahtarlarını teslim ettik. Vatandaşlarımızın memnunluğu her şeyden öte. Konutların iş yerlerinin tamamının inşası başlamıştır. 453 bin hak sahibimiz için bütün inşa faaliyetleri 11 vilayetimizde başlamıştır.
Anadolu coğrafyası bir zelzeleler coğrafyasıdır. Hepimiz sarsıntının en kıymetli gerçek olduğunu bilmeliyiz. Buna mecburuz. Biz Malatya’da 201 bininci konutumuzun anahtarlarını verirken tıpkı anda Konya’da bir binanın zaten çöktüğüne şahitlik ettik. 1 haftadır AFAD’ın ve Bakanlığımızın takip ettiği Ege’deki durdurulamayan sarsıntıları daima birlikte izliyoruz. Bu sarsıntılar Ege’deki Santorini Ada’nın 6.5 km kuzeydoğusunda bir volkanın olduğu bölgede ağırlaşıyor. 2011 ve 2012 yıllarında benzeri bir sismik aktivite yaşanmıştı fakat rastgele bir volkanik hareketliliğe yol açmamıştır.
Kurum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde alana çıkıldığı birinci andan bu yana zelzelenin izlerini silme azminden, yeni yuvaları en süratli halde inşa etme kararlılığından tek bir an bile vazgeçmediklerini söyledi.
Deprem bölgesinde yaklaşık 1 milyon bağımsız ünitenin hasar gördüğünü, bölgedeki yapı stoğunun 6’da 1’inin ya yıkılmış ya da ağır hasarlı durumda olduğunu anımsatan Kurum, “14 milyon vatandaşımız, yani nüfusumuzun yaklaşık yüzde 16’sı bu yıkımdan direkt etkilenmişti. 11 ilimiz, 124 ilçemiz ve 6 bin 929 köy ve mahallemiz zelzeleye maruz kalmıştı.” diye konuştu.
Türkiye’nin ulusal gelirinin neredeyse yüzde 10’unu üreten bölgenin iktisadının, zelzeleden olumsuz etkilendiğini bildiren Kurum, devlet ve millet olarak tarihin en büyük felaketine karşı tarihin en büyük dayanışmasını sergilediklerini belirtti.
Bugün tüm kurumlarla, sarsıntının birinci anından bugüne kadar, adeta bir “milli mücadele” şuuruyla çalışmaya devam ettiklerini vurgulayan Kurum, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Aktarmaya çalıştığım bu tablo bize şunu söylüyor. Bu türlü büyük bir yıkımın üstesinden gelmek, güçlü bir kurumsal yapı, sağlam bir siyasi irade, kararlı bir liderlik ve yüksek dayanışma hissine sahip olmayı gerektiriyor. Şu anda elimizde bu 4 gücün tamamı mevcuttur. Bu güç sayesinde Cumhurbaşkanımızın liderliğinde 11 vilayetimizde artık kritik kademeyi büsbütün geride bıraktık. Şu ana kadar, asrın ihyası için, 75 milyar doları, yani 2,6 trilyon lirayı aşan dev bir yatırımı, çok kısa bir vakitte zelzeleden 2 yıl geçmeden bu türlü bir yatırımı yaptık. 2025 bütçemizde ise 584 milyar lira kaynağı zelzele bölgesinin ihyası için tahsis ettik. Tam 201 bin 580 konut ile iş yerimizin anahtarlarını teslim ettik. Bu memnunluğu görmelisiniz.”
Kurum, hak sahipleri için yapılması gereken konutların tamamının inşasına da başladıkları, Bakanlık olarak Türkiye’nin etraf uzunluğu kadar, yani 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu sınırını yeniledikleri bilgisini verdi.
EGE DENİZİ’NDEKİ DEPREMLER
Bakan Kurum, şu andaki buluşmanın adının “Asrın İhyası” olduğunu vurgulayarak, bugün 11 vilayette yalnızca yuva yapmadıklarını, bölgedeki tüm tarihi yerleri da hem mimari geleneğe hem de çağın gereksinimlerine nazaran yine ihya ettiklerini belirtti.
Malatya, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman’da tarihi yerlerde yapılan çalışmaları da anlatan Kurum, “2025’in sonuna geldiğimizde, sarsıntı bölgemizin tamamında 453 bin konut ve iş yerimizi oradaki hak sahibi vatandaşlarımıza teslim edeceğiz. Ayağa kaldırılmamış tek bir tarihi emaneti, yine ihya edilmemiş tek bir kültürel kıymeti bırakmayacağız.” dedi.
Anadolu coğrafyasının, bir zelzeleler coğrafyası olduğuna işaret eden Kurum, herkesin sarsıntının en kıymetli gerçek olduğunu bilmesi gerektiğini zira hiçbir annenin yavrusunu, hiçbir yavrunun annesini enkaz başında beklemesini istemediklerini vurguladı.
Kurum, Malatya’da 201 bininci konutun anahtarlarını verirken, tıpkı anda Konya’da bir binanın tabiatıyla çöktüğüne şahit olduklarını lisana getirdi.
Ege Denizi’nde meydana gelen sarsıntılara de değinen Kurum, şunları kaydetti:
“Bu zelzeleler Ege’deki Santorini Adası’nın 6,5 kilometre kuzeydoğusunda bir volkanının olduğu bölgede ağırlaşıyor. 2011-2012 yıllarında da misal bir ağır sismik aktivite birebir bölgede yaşanmıştı fakat rastgele bir volkanik hareketliliğe yol açmamıştı. Artık emsal bir hareketlilik yine başladı ve sarsıntılara sebep oluyor. Bizim için kıymetli olan hem bizatihi yıkılan binaların hem de bu durmayan sarsıntıların verdiği iletidir. Bu bildiri da açıktır. Her iki hadise sarsıntıya hazırlık uğraşımızın ne kadar acil olduğunu, ne kadar büyük bir ulusal güvenlik sıkıntısı olduğunu bizlere bir defa daha göstermiştir.
Bugün, bilhassa İstanbul’umuzun yeni bir sarsıntısı kaldıracak gücü yoktur. Yalnızca İstanbul’un değil ülkemizin de maalesef bu türlü bir zelzelesi kaldıracak gücü yoktur. İstanbul’daki 7,5 milyon konut ve iş yerinin 1,5 milyonu yüksek risk altındadır. Ne yazık ki milyonlarca İstanbullu kardeşimiz, tıpkı Konya’daki bina üzere her an yıkılacak 600 bin meskende oturmaktadır. Bu yüzden diyorum ki İstanbul’da başlatmış olduğumuz dönüşüm uygulamalarını daha da hızlandırmak zorundayız. Biz devlet olarak üzerimize düşeni içtenlikle, uğraşla yapmaya çalışıyoruz. İstanbul’da bugüne kadar 907 bin bağımsız ünitenin dönüşümünü tamamladık.”
“MURAT KURUM OLARAK SARSINTIYA KARŞI DIRENÇLİ BİR TÜRKİYE İÇİN BAŞ KOYDUM”
Kurum, “Yarısı Bizden” kampanyasındaki konutlarla birlikte, şu anda İstanbul genelinde 193 bin konut ve iş yerinin dönüşümüne ise devam ettiklerini söyledi.
“Deprem her an olabilir. Buna hazır olmak zorundayız. Riskli meskenlerimizi tekrar yapmak durumundayız.” diyen Kurum, kentsel dönüşümden sorumlu olan belediyelerden de artık öbür tüm gündemleri, tüm gereksiz tartışmaları bırakmalarını istediklerini vurguladı.
Bakan Kurum, “Sahada bize kaygısını anlatan, bir an evvel dönüşüm isteyen anneler ismine diyorum ki artık kâfi. Burada daima birlikte, herkes kendi şahsî kederlerini bırakmalı ve ivedilikle milletin sıkıntısına düşmelidir. Herkes, milletin canı, malı ve yavruları için sarsıntı dönüşümüne başlamalıdır. Bu milletin canından daha kutsal, daha öncelikli bir problem yoktur, olamaz. Biz devlet olarak alandan tek bir dakika bile ayrılmayacağız tüm takımımızla gece gündüz dönüşüm için, vatandaşımızın canı, malı için bu çabayı sürdürmeye devam edeceğiz. Ben Murat Kurum olarak, bu vatanın bir evladı, bu milletin bir hizmetkarı olarak sarsıntıya karşı dirençli bir Türkiye için baş koydum.” şeklinde konuştu.
SOSYAL KONUT PROJELERİ
Kurum, tüm vilayetlerde kentsel dönüşüm ve toplumsal konut projelerine sürat kesmeden devam ettiklerini, toplumsal konut seferberliğiyle bugüne kadar tam 5 milyon kişiyi inançlı sağlam konutlarda oturtmayı başardıklarını söyledi.
Sosyal Konut Uygulamaları Genelgesi’ni tüm valiliklere ilettiklerini, valilerden toplumsal konut yapılabilecek tüm yerleri belirlemelerini ve TOKİ’ye göndermelerini istediklerini belirten Kurum, “İnşallah geri dönüşleri süratlice alacak ve milletimizin mesken gereksinimini karşılayacak adımları da kararlılıkla atmaya devam edeceğiz. Bu ülkede riskli tek bir yapı kalmayıncaya kadar çabamızdan taviz vermeyeceğiz. Asrın ihyasını tamamlayıncaya kadar sarsıntı bölgesinden elimizi çekmeyeceğiz.” dedi.
