Vurgun ‘BIG’ yaptı! Türkiye en pahalı ikinci ülke oldu
Dışarıda yemek yemenin maliyeti her geçen gün artıyor. Türkiye’deki menü fiyatları Avrupa’nın birçok ülkesinden daha kıymetli. Bu durum global Big Mac Endeksi’nde de açık bir halde görülüyor. Tüm dünyada yeme içme fiyatları ve enflasyon mukayesesi için baz alınan Big Mac fiyatları, ülkemizde son 4 yılda 9 kat birden artmış durumda. Dünyada en değerli Big Mac’i İsviçre’den sonra ülkemizde yiyoruz.
The Economist’in bilgilerini yorumlayan ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara “Türkiye ucuz ülke durumundan çıkarak çok değerli ülke pozisyonuna yükseldi. Dünyada yemek fiyatlarının en fazla arttığı ülke olduk” diyor.
“MASRAFLAR YÜZDE 200 ARTTI”
İşletmeler, masrafların arttığından şikâyet ediyor. İşletme sahipleri “Gıda ve içecek maliyetleri, işçi ve kira sarfiyatları, faturalar, paklık maliyetleri, pazarlama ve reklam masrafları ile online yemek şirketlerinin kurul oranları önemli formda arttı. 2022 yılı ile şimdiki masraflarımız ortasında yüzde 200’ü aşkın fark var. Tüm bunlara karşın istihdam oluşturmaya ve devletimize vergi ödemeye devam ediyoruz. Birçok işletme eskisi kadar kâr elde edemiyor. Kesimde para kazanan işletme sayısı azaldı” diyor.
HER YIL 5-6 BİN İŞLETME AÇILIYOR
İşletme sahipleri eskisi kadar kâr edemediklerini söylese de, yapılan araştırmalarda yeme içme dalına yatırımcı akını olduğu görülüyor. Ülkemizde her yıl, 5 ila 6 bin civarında restoran, kafe ve lokanta açılıyor. Bu sınıfta açılan işletme sayısı son yılların en yüksek sayılarını buldu. Bu kümedeki işletmelerin, toplam açılan şirketlerin içindeki hissesi her geçen gün artıyor. 2020 yılında bu oran yüzde 4 iken, bugün yüzde 8’e kadar yükseldi.
ZEHİRLENMELERDE %42 ARTIŞ
Bir değişik anekdot ise besin zehirlenmelerinin artığına yönelik. Yapılan araştırmalarda dışarıda yemek yedikten sonra zehirlenme olaylarının son 2 yılda yüzde 42 arttığı görülüyor. Bu sayı da hastane müracaatlarından ortaya çıkıyor. Bu da fiyatların arttığını lakin kalitenin düştüğünü gösteriyor.
TAVUK İLE ET MENÜSÜ TIPKI FİYAT
Özellikle restoranlarda et, tavuk ve balık fiyatları ortasındaki farkın daraldığı söz ediliyor. Örneğin ünlü bir restoran zincirinde bir bonfilenin fiyatı 750 lira iken, bir tavuk şnitzelin fiyat 670 lira. Biri et oburu tavuk ancak fiyatlar birbirine çok yakın… Yalnızca 80 lira fark var. Tıpkı durum balık fiyatları ve menüdeki başka eserler için de geçerli. Bir patates kızartması 250 liraya satılıyor. Bu durum yansılara sebep oluyor.
TÜKETİCİ FAHİŞ FİYATIN FARKINDA
Kafe ve Restoran Fiyatları Algı Araştırması’na katılanların yüzde 88,3’ü kafe ve restoran fiyatlarını hayli yüksek bulurken, yüzde 82,1’i işletmecilerinin enflasyonu mazeret ederek fiyat yükselttiklerini ve bunu fırsatçılığa çevirdiklerini düşünüyor. Araştırmalarda tek başına en fazla ödenen hesap ortalamasının 553 lira olduğu görülüyor. Ortalama sayı ise 350-400 lira… Öte yandan yüzde 8’lik kesim ise tek seferde kişi başı 2 bin lira ödediğini açıkladı.
SEKTÖR BÜYÜKLÜĞÜ 150 MİLYAR TL
Ülkemizdeki yemek hizmeti pazarının büyüklüğü 150 milyar lirayı gördü. Son devirde en fazla yatırım alan kesimlerin başında bu alan geliyor. Yapılan araştırmalarda toplam pazar büyüklüğünün 2030 yılında 770 milyar liraya çıkacağı iddia ediliyor. Restoran ve lokantalar yüzde 40 ile listenin birinci sırasında yer alıyor. Kafe ve barlar yüzde 26, fast food ve meskene servis hizmet yüzde 25, self servis kafeterya, büfe ve kiokslar yüzde 4’ü oluşturuyor.
