Ege Denizi’ndeki deprem fırtınasıyla ilgili Naci Görür’den uyarı: Eğer yırtılma olursa…
Ege Denizi’ndeki Santorini adası etrafında son günlerde ard arda meydana gelen sarsıntılar Türkiye’nin Ege kıyılarındaki kentlerinde dehşete sebep oldu. Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, meydana gelen sarsıntılar hakkında Aydın ve Muğla’nın kıyı kısımlarında yaşayanlara ikazlarda bulunarak tsunami riskine dikkat çekti.
Bu zelzeleleri daha evvelden sıklaşabileceğini öngördüğünü söyleyen Görür, “Ben birinci tweet attığım vakit Santorini’de zelzeleler başlamıştı. Bu zelzelelerin daha sıklaşacağını, sıklaşabileceğini öngördüm. Düşünmediğimiz biçimde gelişirse Türkiye’nin Ege kıyılarının ziyan görebileceği konusunda da halkı uyardım. Hala de bu uyarıyı yapıyorum. Santorini’de olan sarsıntılar daha büyük bir zelzeleye neden olur ve Türkiye kıyılarına yakınlaşırsa hem tsunami hem de güney alanlarımızda bilhassa Aydın ile Muğla ortasında belirli ölçüde yıkıma neden olabilir. Bu bakımdan lokal idarelerin, merkezi idarenin dikkatli olması gerektiğini söylüyorum.” dedi.
“BU SARSINTILARIN OLUŞ SİSTEMİ TEKTONİK NEDEN”
Depremlerin oluşumunu anlatan Prof. Dr. Görür, “Şimdi bu sarsıntıların oluş sistemi, Afrika levhasının Anadolu levhasının altına dalıp tüketilmesi ile olur. Afrika levhası Anadolu levhasının altına Helen – Kıbrıs yayı boyunca dalıp, tüketiliyor. Helen – Kıbrıs yayı bir dalma-batma zonu. Münasebetiyle Afrika levhası da Anadolu levhasının altına bu dalma-batma zonu nedeniyle dalıp, tüketiliyor. Bu dalma-batma üstteki levha olan Anadolu levhasında kuzey güney istikametinde değerli ölçüde bir gerilmeye neden oluyor. Bunun sonucunda orada olağan faylar meydana geliyor. Bu ortada bizim Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara bölgesindeki Güney kolu bu bölgeye kadar uzanıyor. Muhakkak ölçüde bağı var. Hasebiyle bu bölgede zelzeleler volkanizmanın dışında, tektonik nedenlerle meydana geliyor. Volkanizmanın da belirli bir tesiri olabilir. Volkanizmanın yalnız başına bu sarsıntıları ürettiğini ben zannetmiyorum.” değerlendiresinde bulundu.
“AYDIN İLE MUĞLA ORTASINDAKİ KIYILARIMIZ TEHLİKEYE GİREBİLİR”
Bölgedeki fay sınırlarını açıklayan Prof. Dr. Naci Görür, “Bu bölgede 3 sistem var. Doğrultu atımlı bir fayzonu, Afrika levhasının dalması sonucu oluşan kuzey güney gerilmesine bağlı bir olağan atımlı fayzonu ve üçüncüsü de volkanizma. Birtakım beşerler volkanizmanın bu sarsıntılara neden olduğunu sanıyor. Bizim hem Yunan meslektaşlarımızda temasımız sonucu hem bizim niyetimiz, burada Afrika levhasının dalıp, batması sonucu Ege’de meydana gelen gerilmeye bağlı olarak meydana gelen sarsıntıların kökeni yahut bugün oluş nedeni tektonik neden. O nedenle, ‘Faylı nedenler’ diyoruz. Bunlar daha çok eğim atımlı fayların doğrultu atımlı faylarla etkileşimi sonucu bu zelzeleler meydana geliyor. Şayet Türkiye sonlarına yanlışsız olağan atımlı bir fay gelişimi, yırtılması olursa Aydın ile Muğla ortasındaki kıyılarımız tehdit altına girebilir. Tsunami olabilir. Belirli ölçüde yıkım olabilir. Onun için biraz dikkatli olmak gerekir.” dedi.
“BU SARSINTI FIRTINASI 5 – 10 GÜN İÇERİSİNDE AZALIP YOK OLACAKTIR”
Deprem fırtınasının bir mühlet sonra sona ereceğini söyleyen Prof. Dr. Görür, “Belki de hiçbir şey olmayacak. Afet boyutunda bir hareket olmayacak. Bu sarsıntı fırtınası 5 – 10 gün içerisinde azalıp yok olacaktır. Zira sarsıntı fırtınalarının bu türlü bir özelliği de var. Çoklukla büyük bir yıkıma neden olmadan, büyük bir sarsıntıya neden olmadan, gerekli hareketleri son buldurabiliyor. Sık sık olması o gerilmenin devam ettiğini, faal olduğunu gösteriyor. Hiç azalan bir şey yok. Bilakis gitgide çoğalıyor. Gitgide gelişip, büyük faylar oluşturacak, sarsıntı oluşturacak evreye gelirse, o vakit daha ziyanlı olabilir. Türkiye’yi de etkileyebilir. Lakin aksi halde bugün dalma-batma hareketine bağlı olarak lokal bir bölgede kırılma, gerilme, olağan faylanma ve belirli ölçüde volkanik faaliyetler sonucu bugünkü sarsıntılar oluşuyor. Büyük bir zelzele oluşturması için daha fazla yırtılmanın, kırılmanın olması lazım.” sözlerini kullandı.
“YUNANLILAR ZELZELEYE KARŞI GEREKLİ TEDBİRLERİ ALDILAR”
Yunanistan’ın zelzelelerin başlangıcından itibaren aldığı tedbirleri de kıymetlendiren Prof. Dr. Görür, “Ben Yunanlıların çok ders verir nitelikte bir hareket yaptığını düşünüyorum. Bu işi önemsediler ve etraf adaları boşalttılar. Oraya gerekli aletleri koydular. Yardım takımlarını çağırdılar. Ölçüm takımlarını getirdiler. Sahiden gerekli tedbirleri aldılar. Daha büyük bir sarsıntı olsa bile insanların can kaybının olmayacağı kesin. Bence yanlışsız, yapılması gereken bir işi yaptılar. Umarım bu hepimize ders olur. Biz güney kıyılarımızda, Aydın’dan Muğla’ya kadar Santori’ni Adasında olan depremselliğe bağlı olarak bir kadro tedbirler alıp almadığımızı ben bilmiyorum.” şeklinde konuştu.
