Yıkımın ardından kalkınma adımları: İş gücü, sanayi, tarım, üretim…
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen büyük sarsıntılar, 11 ili etkileyerek bölgedeki hayatı derinden sarstı. Ard arda gerçekleşen zelzeleler hem can kaybı hem de ekonomik yıkım yaşandı.
Şehirlerdeki işyerleri ve üretim tesislerinin büyük kısmı hasar gördü. Lakin, halkın ve devletin takviyesiyle ekonomik canlanma süreci iki yılın akabinde başladı. Vilayetlerdeki kalıcı konut projeleri ve ticaretin tekrar canlanması için yapılan teşebbüsler, ekonomik toparlanma yolunda kıymetli adımlar atmasını sağladı.
MÜSİAD Gaziantep Şube Başkanı Furkan Özdurdu, Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Gani Bereket ve Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Lideri Abdulkadir Çelenk bölgenin ticaret ve üretim dalındaki son durumu kıymetlendirdi.
“GAZİANTEP SÜRATLE TOPARLANDI”
Gaziantep’in ve etraf vilayetlerin gereksinimlerine afet anında süratlice karşılık verdiklerini vurgulayan MÜSİAD Gaziantep Şube Başkanı Furkan Özdurdu, özellikle Kahramanmaraş Elbistan ilçesinde MÜSİAD tarafından 2.000 konteyner meskenden oluşan bir kent inşa ettiklerini belirtti.
Depremin akabinde Gaziantep’in ihracatındaki düşüşün kısa vadeli olduğunu belirten Özdurdu, “Deprem, bölge iktisadını önemli manada etkiledi, lakin Gaziantep güçlü sanayi altyapısı ve teşebbüsçü ruhuyla süratle toparlanma sürecine girdi. 2023’ün birinci çeyreğinde ihracatta süreksiz bir düşüş yaşadık. Fakat iş dünyasının dayanışması ve üretimin süratle yine organize edilmesiyle bu düşüş büyük oranda telafi edildi. 2024 yılı prestijiyle Gaziantep tekrar 10 milyar dolara yakın ihracat yapmayı başardı” şeklinde konuştu.
Gaziantep’in sanayi ve tarım alanlarındaki toparlanma sürecine de değinen Özdurdu, “Depremin en büyük tesiri, kısa vadede üretim süreçlerinde yaşandı. Fakat sanayi altyapısının güçlü olması sayesinde üretim süratle tekrar devreye alındı. Organize sanayi bölgelerindeki işletmelerin büyük çoğunluğu 3-6 ay içinde tam kapasiteye yakın düzeye ulaştı. Tarımda ise lojistik meseleler ve iş gücü kayıplarına karşın çiftçilerimiz devlet takviyeleriyle tekrar üretime yöneldi” dedi.
Özdurdu, Gaziantep’in geleceği için epey optimist bir bakış açısına sahip olduklarını tabir ederek, “Gaziantep’in üretim ve ticaret dinamikleri süratle eski gücüne kavuşuyor. Hem lokal hem de ulusal seviyede büyük bir dayanışma örneği sergilendi. Önümüzdeki periyotta Gaziantep’in daha da büyüyerek Türkiye ve dünya ekonomisindeki yerini sağlamlaştıracağına inanıyoruz” dedi.
EKONOMİK CANLANMA BAŞLADI
Şehrin ticaret ve üretim bölümündeki son durumu kıymetlendiren Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Gani Bereket, şehir merkezinin yüzde 75’inin ziyan gördüğünü söyledi. Bölgedeki ticaret ve endüstriye değinen Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Bereket, “Adıyaman, özellikle tarıma dayalı endüstriyle kıymetli bir üretim merkezidir. Zelzele, bu alanlarda önemli ziyanlar oluşturdu. Organize sanayi bölgemizdeki 200’ün üzerindeki fabrikadan 30’u ağır hasar aldı, lakin geri kalanlar üretimine devam ediyor” diye konuştu.
Adıyaman’ın iktisadının en büyük yıkımı çarşı ve küçük sanayi sitelerinde yaşandığını belirten Rahmet, yıkım sonrası küçük çarşılar kurularak süreksiz çözümler üretildiğini ve şu anda çarşıda 25-26 tane küçük esnafın işlerini sürdürmeye çalıştığını açıkladı.
Gani Rahmet, sarsıntı sonrası kentten büyük bir göç olduğunu ve bunun işletmeleri olumsuz etkilediğini lisana getirerek, “Çok sayıda nitelikli eleman kaybı yaşadık. Fakat kalıcı konutların teslim edilmesiyle birlikte, insanların kente dönüşü artacak ve bu da iş dünyasına olumlu yansıyacak” şeklinde konuştu.
Adıyaman’ın Türkiye’nin en büyük şantiyesine sahip olduğunu belirten Adıyaman TSO Meclis Başkanı Bereket, çeşitli projelerle 16 binden fazla konut ve işyeri yapıldığını ve bu projeler tamamlandıkça ekonomik hayatından yine canlanmasını beklediklerinin altını çizdi. Rahmet, son olarak Adıyaman’ın tarım, dokumacılık ve inşaat bölümlerinde büyük potansiyel taşıdığını belirterek, dokumacılık bölümündeki iş gücünün büyük kısmının inşaat dalına kaydığını lakin, inşaatın bitmesiyle birlikte dokumanın tekrar canlanacağını umduklarını tabir etti.
“14 FABRİKA YIKILDI, 12’Sİ TEKRAR YAPILDI”
Asrın felaketinin akabinde bölgede yaşanan ekonomik meşakkatleri ve toparlanma sürecini kıymetlendiren Adıyaman Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Lideri Abdulkadir Çelenk, Organize Sanayi Bölgesi’nde 14 fabrikanın yıkıldığını ve 28 fabrikanın ise ağır hasar aldığını belirtti. Yıkılan fabrikalardan 12’sinin tekrar inşa edildiğini, lakin 3 adedinin hala enkaz halinde olduğunu söz etti. İstihdam konusunda güç bir periyot yaşandığını lisana getiren Çelenk, zelzele sonrası göç nedeniyle iş gücü kaybının yaşandığını, buna karşın üretimin devam ettiğini fakat iş gücü bulmada zorluklar yaşandığını söyledi.
Çelenk, kentteki ekonomik kalkınma için en kıymetli faktörün barınma sıkıntısının çözülmesi olduğuna vurgu yaptı. Yerinde dönüşüm projelerinin süratle devam ettiğini, bu projelerin tamamlanmasıyla Adıyaman’da barınma sıkıntısının ortadan kalkacağını ve iktisadın yine toparlanacağına inandığını söyledi. Ayrıyeten, Adıyaman’ın tarıma dayalı sanayi potansiyelinin gelişmesi için baraj projelerinin tamamlanması gerektiğini ve sulu tarımın devreye girmesiyle endüstrinin ilerleyeceğini söz etti.
