Trump’ın tarifeleri küresel emtia fiyatlarını hareketlendirdi
Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) toplantı tutanaklarında yer alan faiz indirimi sinyalleri ve ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin güvercin açıklamaları fiyatlamalardaki risk iştahını destekledi. Lakin ABD idaresinin tarifeler konusunda yeni adımlar atıp atmayacağına ait belirsizlik varlık fiyatları üzerinde tesirli olmayı sürdürdü.
Bu gelişme, dolar endeksinin yükselişini destekleyerek emtia fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
Trump’ın, Kanada’dan ithal eserlere 1 Ağustos’tan itibaren sektörel tarifelerden bağımsız yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını ve yapılacak misillemelerin bu orana ekleneceğini açıklaması, ticaret savaşı kaygılarını yine artırdı.
Bununla birlikte, Trump’ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceklerini bildirmesinin akabinde bakırın libresi memleketler arası piyasalarda rekor düzeylere ulaştı.
Öte yandan, basın mensuplarının Fed Başkanı Jerome Powell’ı görevden alıp almayacağı sorulan Trump, “Hayır” cevabını verdi. Powell’ın “berbat” bir iş yaptığını savunan Trump, faiz oranlarının 3 puan daha düşük olması gerektiğini belirtti.
Söz konusu gelişmelerin akabinde ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artarak haftayı yüzde 4,42 düzeyinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,7 artışla 97,9’a yükseldi.
GÜÇLENEN DOLAR ENDEKSİNE KARŞIN BEDELLİ METALLERİN FİYATI YÜKSELDİ
Değerli metallerin tümü, tamamlanan haftada faiz indirimi beklentilerinin zayıflamasıyla güçlenen dolar endeksinin talebi azaltmasına karşın Trump’ın tarife adımlarıyla kıymet kazandı.
Analistler, Trump’ın ticaret atılımlarının piyasalarda oluşturduğu belirsizliğin yatırımcıları inançlı liman varlıklara yönelttiğini, bu durumun paladyum üzerinde de tesirli olduğunu, lakin otomotiv talebindeki temkinli seyrin fiyat artışını sınırlayabileceğini söz etti.
Öte yandan, Çin ekonomisindeki toparlanmaya ait belirsizlikler sürerken, Çin Merkez Bankası’nın üst üste sekizinci ayda da altın rezervlerini artırması piyasalarda dikkat çekti. Merkez bankalarının devam eden altın talebi, global jeopolitik ve finansal risklere karşı altının stratejik ehemmiyetini koruduğuna işaret etti.
Bu gelişmelerle bedelli metallerde, ons bazında fiyatlar, paladyumda yüzde 7,2, gümüşte yüzde 4,1, platinde yüzde 0,8 ve altında yüzde 0,5 bedel kazandı.
TRUMP’IN TARİFESİ BAKIRA REKORU GETİRDİ
Baz metaller de tarife telaşlarıyla haftayı karışık bir seyirle tamamlarken, Trump’ın bakıra uyguladığı tarife kararı sonrası bakır fiyatları rekor düzeylere yükseldi.
Trump’ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceklerini bildirmesinin akabinde bakırın libresi memleketler arası piyasalarda 5,81 dolarla rekor kırdı.
Bu gelişme, esas bakır tedarikçileri olan Şili, Kanada ve Meksika’da kaygıya yol açarken, ABD endüstrisinde ise artan maliyetlere ait dertleri gündeme taşıdı.
Analistler, iç üretimi artırmayı amaçlayan tarife adımının kısa vadede fiyat dalgalanmalarını artırabileceğini ve global arz-talep istikrarını bozabileceğini belirtirken, arz fazlasının bulunduğu öbür borsalarda bakırdaki yükselişin kalıcı olmadığını ve fiyatların bir ölçü geri çekildiğini kaydetti.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 10,4, alüminyumda ve çinkoda yüzde 0,3 paha kazanırken, kurşunda yüzde 1,8 ve nikelde yüzde 0,8 kıymet kaybetti.
BRENT PETROL, AÇIKLANANAN RAPORLAR VE JEOPOLİTİK RİSKLERİN TESİRİYLE ARTTI
Tamamlanan haftada, Brent petrol fiyatlamalarında arz-talep istikrarına ait ağır haber akışı yakından takip edilirken, artan jeopolitik riskler fiyatlamalarda tesirli oldu.
Hafta başında, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve müttefiklerinin (OPEC+) ağustos ayı için beklenenden fazla üretim artışı açıklaması fiyatlar üzerinde baskı oluştururken, ABD’nin 4 Temmuz tatiline ait seyahat bilgilerinde rekor akaryakıt talebi Brent petrol fiyatını destekledi.
Haftanın son süreç gününde ise Memleketler arası Güç Ajansı’nın arzın beklenenden daha sıkı olduğuna yönelik raporu ile ABD’nin Rusya’ya yönelik yeni yaptırım sinyalleri Brent fiyatlarında yükselişe neden oldu.
Öte yandan, OPEC yayımladığı 2025 Dünya Petrol Görünümü raporunda, Çin’deki talebin yavaşlaması nedeniyle 2026–2029 yılları için global petrol talebi varsayımlarını düşürdü. Rapora nazaran, global talebin 2026’da günde ortalama 106,3 milyon varil olması bekleniyor. Bu sayı geçen yılki varsayımda 108 milyon varildi.
Bu gelişmelerle, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,1 artarken, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 2,1 kıymet kaybetti.
TARIM EMTİASI KARIŞIK SEYREDİYOR
Tarım emtia piyasalarında tamamlanan haftada, ihracat bilgileri ve üretim bölgelerinden gelen haber akışının tesiriyle fiyatlar karışık bir seyir izledi.
Buğday fiyatları, Rusya’nın buğday ihracat vergisini sıfırlamasıyla Karadeniz bölgesindeki rekabetin artması sonucu baskı altında kaldı. Kelam konusu karar, temmuz ayı sevkiyatlarının son 16 yılın en düşük düzeyine gerilemesi ve çiftçilerin güçlü ruble nedeniyle eserlerini elde tutması sonrasında alındı.
Öte yandan, analistler, hasattaki gecikme ve çiftçilerin yüksek fiyat beklentisi nedeniyle Karadeniz limanlarında buğday tedarikinin yavaş seyrettiğini, bu durumun kısa vadede bölgesel buğday fiyatlarını destekleyebileceğini söz etti.
Mısır fiyatları da haftayı düşüşle tamamlarken, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri haftalık satışların 1 milyon 262 bin tonla son sekiz haftanın en yüksek düzeyine ulaştığını gösterdi. Ek 888 bin 562 tonluk yeni dönem satışı da global talep görünümünü destekledi. Brezilya’da ise ikinci eser hasadının güçlü seyretmesi üzerine ülke üretim iddiası 132,3 milyon tona yükseltildi. Fakat Brezilya limanlarındaki kargo sıkışıklığı ve Çin’den gelen zayıf alımlar, global sevkiyat suratını yavaşlattı.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar mısırda yüzde 5,7, soya fasulyesinde yüzde 4, buğdayda yüzde 2 ve pirinçte yüzde 1,3 azaldı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 0,6 ve pamukta yüzde 1,5 azalırken, şekerde yüzde 1,1 arttı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 0,3 artışla tamamladı.
