e-imza krizi sonrası BTK’dan yeni önlem! Herkesi uyardı: Artık zorunlu olacak!
Sahte diploma skandalıyla gündeme gelen e-imza krizi 29 Şubat 2024’te BTK tarafından fark edildi.Sahte kimlikler kullanılarak alınan e-imzaların, çeşitli dokümanlarda yöntemsiz süreçlerde kullanıldığı belirlendi.
Süreç ise, 29 Şubat 2024’te Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Lideri ismine uydurma e-imza üretildiğinin tespit edilmesiyle başladı.
- Yaşanan e-imza krizi sonucunda BTK, SMS ile ikaz sistemini başlattıklarını duyurdu. Yani vatandaşlar e-imza süreci gerçekleştirdikten sonra sisteme kayıtlı olan bütün sınırlara bilgilendirme SMS’i gönderilecek ve e-imza 6 saat sonra etkin olacak.
VEFAT ETMİŞ MEZUNLAR İSMİNE GEÇERSİZ DİPLOMALAR DÜZENLENMİŞ
BTK incelemesini sürdürürken Gazi Üniversitesi’nden yapılan bir müracaat, olayın daha derinlere uzandığını ortaya koydu. Üniversite idaresi, öğrenci bilgi sisteminde olağandışı bir durum olduğunu bildirince, BTK bünyesindeki Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) devreye girdi.
- Ekip, fiziken üniversiteye giderek dijital sistemi inceledi. İnceleme sonunda kimi yetkililerin e-imzaları kullanılarak sisteme girildiği, vefat etmiş mezunlar ismine uydurma diplomalar düzenlendiği ve bu diplomaların çeşitli süreçlerde kullanıldığı belirlendi.
FİZİKSEL MÜRACAATLAR BÜSBÜTÜN YASAKLANMIŞTI
BTK, 10 Ekim 2024’ten itibaren fizikî müracaat ile e-imza alınmasını büsbütün kaldırdı.
Karar bu kere yazılı olarak e-imza sağlayıcısı şirketlere bildirildi. Böylelikle 1 Mart’tan itibaren Türkiye’de kimse şubeye giderek e-imza alamadı.
E-İMZA BAŞVURUSU KAYITLI BÜTÜN SINIRLARDA SMS OLARAK GİDİYOR
Skandal sonrası sistem kökten değişti. Artık e-imza sadece üç yolla alınabiliyor: Yapay zekâ dayanaklı imajlı görüşmeyle NFC’li kimlik doğrulama, e-Devlet üzerinden taşınabilir imza ve dijital bankacılık ile kimlik doğrulama.
Ayrıca 2025 yılı başında devreye giren bir sistemle, e-imza başvurusu yapıldığında kişinin üzerine kayıtlı tüm sınırlara SMS gönderiliyor.
E-imza, müracaattan lakin 6 saat sonra faal hale geliyor. Bu uygulama sayesinde vatandaşlar, bilgileri dışında isimlerine geçersiz e-imza düzenlenip düzenlenmediğini vaktinde öğrenebiliyor.
İKİ OPERASYON, YÜZLERCE GÖZALTI VAR
Skandalın ortaya çıkmasının akabinde 7 Ocak 2025’te Ankara merkezli 23 vilayette düzenlenen operasyonlarda 126 kuşkulu yakalandı, 17’si tutuklandı. Devamında 23 Mayıs’ta 16 vilayette düzenlenen ikinci dalgada 61 kişi daha gözaltına alındı, 20’si tutuklandı. Aranan 10 kuşkulu de kısa müddette yakalandı.
Soruşturma kapsamında çetenin şimdiye dek 57 düzmece diploma, 108 geçersiz şoför evrakı ve 4 düzmece lise diploması hazırladığı tespit edildi.
VATANDAŞA İHTAR: E-DEVLET’TEN DENETİM EDİN
BTK, tüm vatandaşlara SMS göndererek üzerlerine kayıtlı nitelikli elektronik sertifika (NES) olup olmadığını e-Devlet’ten sorgulamaları gerektiği tarafında ikazda bulundu.
Vatandaşlar bu sistemle, isimlerine bilgileri dışında e-imza düzenlenip düzenlenmediğini öğrenebiliyor.
