İspanya, F35’ten vazgeçti, yeni rota: Türkiye’nin KAAN’ı
İspanyol basını, Madrid’in bu atılımının sadece bir uçak tercihi değil; tıpkı vakitte savunma siyasetlerinde daha bağımsız bir çizgi arayışının işareti olabileceğini yazıyor.
MADRİD’DEN ANKARA’YA YÖNELİŞ: NEDEN KAAN KONUŞULUYOR?
İspanyol medyasında yer alan haberlerde (El Universo başta olmak üzere) İspanya’nın F-35 programından çekilme kararının akabinde KAAN’ı tedarik alternatifleri ortasında değerlendirdiği belirtiliyor.
Haberlere nazaran bu adım Washington cephesinde rahatsızlık yaratsa da Madrid idaresi, önümüzdeki yıllarda Türkiye ile savunma iş birliğini yakınlaştırma ihtimalini kıymetlendiriyor.
El Universo, İspanya Hava ve Uzay Kuvvetleri’nin 2030’dan itibaren envantere girmesi planlanan KAAN’ı satın almayı tartıştığını yazarken, Türkiye’nin KAAN projesiyle “F-16’ların yerini alacak, hava üstünlüğü sağlayan bir savaş uçağı” üretmeyi hedeflediğini aktarıyor.
STRATEJİK BİR TERCİH MI, TEDARİK SIKINTISI Mİ?
Haberde vurgulanan noktalardan biri, Madrid’in kararının yalnızca bir tedarik tercihi olmadığı; tıpkı vakitte İspanya’nın savunma siyasetlerinde “daha bağımsız bir çizgi” arayışının belirtilerinden biri olduğuna dair kıymetlendirme. Bu çerçevede El Economista gazetesi de KAAN alımını mevcut Eurofighter filosuna tamamlayıcı bir atılım olarak görüyor ve “FCAS projesi hazır olana dek çağdaş Türk teknolojisiyle ortadaki periyodun köprülenmesi” emelini sıralıyor.
ÖNCEKİ TEMASLAR VE ARTAN YAKINLAŞMA
İki ülke ortasında savunma alanındaki temasların yeni olmadığı, bu yıl içinde öbür adımların da atıldığı hatırlatılıyor. Mayıs ayında İspanya’nın pilot eğitiminde kullanılan F-5 uçaklarının yerine Türkiye’nin Hürjet modelini incelemeye başlaması, Madrid-Ankara sınırında güvenlik ve teknoloji alanında büyüyen bir iştirake işaret eden gelişmeler olarak gösteriliyor.
KAAN PROJE DEĞERLENDİRMELERİ: TEKNİKTEN POLİTİKAYA
El Universo, KAAN’ın tasarım ve aviyonik özellikleri üzerinden Türkiye’nin savunma sanayindeki pozisyonuna dikkat çekiyor. Haberde, uçağın “radar izini azaltan şık ve köşeli bir dizayna, gelişmiş aviyonik sistemlere ve üst seviye hareket kabiliyetine sahip” olduğu; bunun Türkiye’yi “savunma liginde üst sıraya” taşıdığı söz ediliyor. Gazete tıpkı vakitte KAAN’ı, Türkiye’nin ulusal savunma vizyonunu simgeleyen “stratejik bir dönüm noktası” ve Cumhuriyet tarihinin kapsamlı teknoloji yatırımlarından biri olarak nitelendiriyor.
Ankara’nın uzun vadeli gayesi olarak ise büsbütün yerli motorlara sahip bir platform geliştirerek dışa bağımlılığı en aza indirmek olduğu vurgulanıyor.
UZMAN YORUMLARI: İTİMAT VE İHRACAT POTANSİYELİ
Haberde aktarılan uzman görüşlerine nazaran, şayet İspanya ile KAAN konusunda somut bir mutabakat sağlanırsa bu, Avrupa’da Türk savunma endüstrisine duyulan inancın somut bir göstergesi sayılacak. Türkiye’nin son yıllarda SİHA’lar, ulusal deniz platformları ve hava savunma sistemlerinde yakaladığı ivmenin Avrupa’nın ilgisini çektiği, KAAN üzerinden bu itimadın pekişebileceği belirtiliyor.
El Universo ayrıyeten KAAN’ın, Türkiye’nin mühendislik kapasitesini global ölçekte kanıtlayan bir muvaffakiyet kıssası olarak öne çıktığını ve Avrupa basınında Türk savunma projelerinin NATO içindeki rolü ve jeopolitik tesiri açısından daha fazla yer bulduğunu yazıyor.
KAAN’IN TEST PROGRAMI VE TEKNİK VERİLER
Milli Muharip Uçak KAAN’ın prototip üretim ve montaj çalışmalarının akabinde yer testlerine başlandığı, akabinde uçuş testlerine geçtiği metinde yer alan bilgiler ortasında:
KAAN birinci uçuşunu 21 Şubat 2024’te gerçekleştirdi; uçuş 13 dakika sürdü, 8.000 feet irtifaya çıkıldı ve 230 knot sürate ulaşıldı.
İkinci test uçuşu 6 Mayıs 2024’te yapıldı; bu uçuş 14 dakika sürdü, 10.000 feet irtifaya çıkıldı ve 230 knot sürat kaydedildi.
Metinde verilen teknik ölçüler ise şu formda:
Kanat açıklığı: 13,4 m (44 ft)
Uzunluk: 20,3 m (66 ft)
Yükseklik: 5 m (16 ft)
Kanat alanı: 71,6 m² (771 ft²)
Azami kalkış tartısı: 34.750 kg (76.500 lb)
Ayrıca KAAN’ın “yüksek/süpersonik süratte dahili silah yuvalarından hassas ve tam vuruş” kabiliyeti ve “yapay zeka ile nöral ağ dayanağıyla artırılmış muharebe gücü” sunacağı metinde belirtiliyor.
AVRUPA- TÜRKİYE ÇİZGİSİNDE YENİ BİR DENKLEM Mİ?
İspanya’nın KAAN’a yönelik ilgisi, şayet somut adımlara dönüşürse, hem Türkiye’nin savunma ihracatı gündemini hem de Avrupa’nın savunma tedarik tercihlerini etkileme potansiyeli taşıyor. Haberlere yansıyan değerlendirmeler, bu tıp bir iş birliğinin sırf askeri bir satın alma değil; tıpkı vakitte teknoloji paylaşımı, stratejik inanç bağlantıları ve Avrupa savunma haritasında yeni istikrarlar yaratma mümkünlüğü taşıdığını işaret ediyor.
