Bakan Şimşek açıkladı: Kripto varlık borsalarına ilişkin yol haritası belirlendi
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlık piyasasına yönelik kanunun akabinde yeni düzenlemeler için harekete geçti. İkincil düzenlemelerde kripto varlıkların saklanması ve transferine yönelik prensip ve asıllar belirlendi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına denetimli yükümlülükler veren, çerçevesi net biçimde belirlenmiş, piyasa aktörlerince de uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı amaçladık” sözlerini kullandı.
Şimşek, “Attığımız bu adımlar, piyasanın faal olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de inanç ortamı oluşmasına imkan sağlayacak” dedi.
İLK YASAL ÇERÇEVE OLUŞTURULDU
Dünyanın pek çok ülkesi kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik düzenlemelere sürat verdi.
Bu kapsamda Avrupa Birliği’nde (AB) hazırlanan “Kripto Varlık Piyasaları Düzenlemesi”nin geçiş sürecinin akabinde Temmuz 2026’da yürürlüğe girmesi öngörülüyor. İngiltere’de de bu alandaki düzenlemenin tüm taraflarıyla 2026 yılında yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Japonya ve Singapur üzere ülkeler de kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yönelik temellerini belirledi.
Türkiye’de de kripto varlık ekosistemine yönelik “Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 26 Haziran 2024’te TBMM Genel Heyeti’nde kabul edilerek maddeleşti. Böylelikle Türkiye’de kripto varlıklara dair birinci yasal çerçeve oluşturuldu.
İLAVE SERMAYE YETERLİLİK YÜKÜMLÜLÜĞÜ GETİRİLİYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığından edinilen bilgiye göre, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yürütülen kripto varlık hizmet sağlayıcılarına ait ikincil düzenleme çalışmalarında sona gelindi.
Bu husustaki mevzuat çalışmaları, ilgili kamu kurumları ve dalın görüşü alınarak yürütülürken kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyetleri, çalışma yordam ve temelleri ile sermaye yeterliliğine ait bildirim taslakları hazırlandı.
Taslaklarla kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kurucularına, ortaklarına, yönetici ve çalışanına ait koşullar belirleniyor. Hizmet sağlayıcıların minimum sermaye ve öz sermaye meblağları saptanırken bölüm paydaşlarının mali yapısının sürdürülebilir formda korunması için risk bazlı ek sermaye yeterliliği yükümlülükleri getiriliyor.
Kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından iç kontrol, iç denetim ve risk idare ünitelerinin kurulması zarurî olacak. Bu kuruluşların bağımsız kontrol yükümlülükleri de tespit edilirken kripto varlıkların saklanmasına ve transferine yönelik prensip ve asıllar düzenlendi.
LİSTELEME KOMİTESİ OLUŞTURULACAK
Kısa müddette yayımlanması beklenen taslaklar kapsamında, platformlar nezdinde listelenmiş kripto varlıklar kaldıraçlı olarak alınıp satılamayacak, türev araç mukaveleleri ile kredili alım, açığa satış ve ödünç süreçlerine bahis edilemeyecek.
Tebliğlerle, kripto varlıkların platformlar nezdinde listelenmesine yönelik prensip ve temeller da belirlendi. Platformlar nezdinde kripto varlıkların listelenmesine ve listeden çıkarılmasına ait kararları vermekle yükümlü bir listeleme komitesi oluşturulması zarurî olacak.
Ayrıca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının evrak ve kayıt yükümlülükleri de belirleniyor.
Platformlar ve saklama kuruluşlarının müşterilerine ilişkin bakiye bilgileri için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) ile entegrasyon sağlayarak, kuruluşun talep ettiği raporlamaları yapması gerekecek.
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının kuruluş ve faaliyete başlamaları SPK müsaadesine tabi olacak. Düzenleme öncesinde faaliyette bulunan hizmet sağlayıcılarının da mevzuatta aranan kuralları sağlar hale gelmeleri ve SPK’den müsaade alması gerekecek.
GEREKEN ALTYAPI YÜKÜMLÜLÜKLERİ YERİNE GETİRİLECEK
Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının gerek mali durumları gerekse operasyonel ve teknik altyapılarına ait yükümlülükleri yerine getirmesi istenecek. Böylelikle, sırf faaliyet müsaadesi almış hizmet sağlayıcılarının faaliyette bulunması mümkün olacak.
Mali, operasyonel ve teknik yükümlülüklerin yanı sıra kanun kararları uyarınca kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yurt içinde fiyatı oluşan kripto varlıklara ait fiyat nezaret sistemi kurması gerekecek. Piyasa bozucu aksiyonlar tespit edilerek gerekli süreç ve yaptırımlar uygulanacak.
ŞİMŞEK: UYGULANABİLİR KURALLAR BÜTÜNÜ OLUŞTURDUK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hazırlanan bildirim taslaklarının, öbür ülke düzenlemelerine kıyasla epey ayrıntılı ve kapsayıcı ögeler içerdiğini söyledi.
Şimşek, “Sermayeye ait risk bazlı düzenleme örneği, başka ülke otoritelerinin düzenlemelerinde yer almıyor. Attığımız bu adımlar, piyasanın aktif olarak işlemesi ve yatırımcılar nezdinde de inanç ortamı oluşmasına imkan sağlayacak. Kripto varlık hizmet sağlayıcılarına denetimli yükümlülükler veren, çerçevesi net biçimde belirlenmiş, piyasa aktörlerince de uygulanabilir nitelikte kurallar bütünü oluşturmayı amaçladık” dedi.
Dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kripto varlık ekosistemine çok fazla ilgi duyulduğunu vurgulayan Şimşek, şunları kaydetti:
“Söz konusu düzenlemelerle yatırımcı süreçleri kayıt altına alındığından kripto varlık süreçlerinde daha inançlı bir ortam oluşturulmuş olacak. Ülkemiz finansal piyasaları açısından, küresel piyasalara paralel biçimde finansal araç çeşitliliği ve fintek ekosisteminin geliştirilmesi istikametiyle piyasalara yeni bir araç kazandırmış olduk. Ayrıyeten hatanın finansmanının engellenmesi tarafıyla bu düzenlemelerin büyük katkı sağlamasını bekliyoruz.”
