Bakan Şimşek’ten ABD uyarısı: Türkiye’ye etkisi büyük olabilir
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, MÜSİAD’ın 2024 kıymetlendirme ve 2025 beklentileri toplantısında konuştu
Şimşek’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
ABD’nin yeni ticaret siyasetlerinin bize tesiri büyük olabilir, zira Çin’in ihracatı rota değiştirecek. Yeni ABD idaresi seçim öncesi söyledikleriyle amel ederse Çin’e yüzde 60 üzere ek gümrük tarife artışına giderse bizi dolaylı olarak önemli bir halde etkileyebilir. Çin yahut diğer bir ülke mevcut kurulu kapasiteyi yok etmez. O kapasiteyi öbür pazarlara yönlendirme yoluna masraf. O da bizi üçüncü pazarlarda etkileyecek. Ticaret savaşları sürat kazanabilir.
“KÜRESEL TİCARETTE BELİRSİZLIK VAR ANCAK TÜRKİYE’NİN YAPISI DAYANIKLI”
İhracatımızın dörtte üçü bu trendlere karşı bir ölçü daha güçlü. Lakin bağışıklık yok. Bizim bu konuları dikkate almamız gerek. Bölgemizde kıymetli bir sanayi üssüyüz, yakın coğrafyamızla dostuz. Lojistik manasında da Türkiye çok değerli bir üs. Global ticarette parçalanma var, önemli belirsizlikler var. Türkiye’nin yapısı dayanıklılık içeriyor. Karamsar olmanız için bir sebep yok. Önlem almamız gerektiği çok net. Yakından takip edip belirli alanlarda önlem alıyoruz.
“DAHA SÜRATLİ YAŞLANMA RİSKİMİZ VAR”
Trendin bozulmaya devam etmesi nedeniyle bundan sonraki periyotta biz daha süratli yaşlanacağız. Bizdeki trend BM’nin öngördüğü trendden daha berbat. Doğurganlık oranı daha süratli düşüyor. Bizim değerli yapısal dönüşüm alanlarımızdan bir tanesi önümüzdeki periyot için doğurganlık suratındaki yavaşlamayı bilakis çevirecek önlemler üzerinde olacak. Daha süratli yaşlanma riskimiz bir realite. 18 yıllık hala çalışma çağındaki nüfusun artıda olduğu bir devir olacak. Ondan sonra negatife geçecek. Bunu aksine çevirmenin değerli alanlarından biri bayanların işgücüne iştiraki. Buna yönelik önlemler alacağız.
“EKONOMİDEKİ KIRILGANLIKLARI AZALTTIK”
Türkiye iktisadında kırılganlıkları azalttık, makro finansal istikrar daha güçlü. Bütçe disiplinini zelzele yaraları sardığımız bir periyotta tesis ediyoruz. Dezenflasyon başladı. Gerçek iktisat etkilendi. 2025’te maksadımız dezenflasyonu daha hissedilebilir seviyede hızlandırıp yapısal dönüşümün hızlandırılması.
Cari açık ulusal gelire oran olarak dramatik bir halde düştü, bu âlâ haber. Daha az dış borç alacağız demek. Türkiye’nin brüt dış finansman gereksinimi azalıyor. Rezervlerimiz arttı, net rezervler 100 milyar dolardan fazla arttı. Türkiye’nin rezerv noktasında kırılganlığı azaldı. Türkiye’nin dış finansmana erişim sorunu kalmadı. Dış borç çevirme oranları arttı, daha düşük maliyetlerde borçlanılıyor. Türkiye’nin risk primi düştü.
“TL’YE İNANÇ ARTTI”
KKM ağustos ayında doruğa ulaştı. Tepeye nazaran 110 milyar doların üzerinde düşüş var. Kurda kıymetli bir oynaklık olunca Merkez Bankası’nın para basma riski var. Bu da enflasyonist risk. TL’ye inanç arttı. TL’nin mevduattaki hissesi yüzde 30’dan neredeyse yüzde 60’a çıktı. Kur riski bütün ülke için kıymetli bir risktir.
Kredi notumuz arttı. Programı güçlü biçimde uygulamaya devam edelim, artmaya devam edecek.
Bütçe disiplini değerli, geçen sene önlem almak zorunda kaldık, kimse yüksek vergi istemez, anlıyorum lakin önlemleri almasaydık sonuçları daha ağır olurdu. Geçen sene bütçe açığını yüzde 5,2 ile sınırladık. Onun üçte ikisi de sarsıntı. Önlem almasaydık çok daha farklı olurdu.
Para siyasetinin, maliye siyasetinin hududu var, bu nedenle üretim ve ihracata öncelik veriyoruz.
Büyük mükelleflerin, yıllardır ziyan açıklayan mükelleflerin incelenmesini önceliklendirdik. 2025’te önceliklerimiz büyük mükellef incelemeleri, sektörel saha kontrolleri olacak, sektörel karlılık oranlarından düşük kalan mükellefler olacak.