Cumhuriyetin 100. yılına armağan: Türk Maarif Ansiklopedisi

Toplam 6 cilt ve 3 bin 120 sayfa olarak, uzman müellif ve akademisyenlerin telif ettiği unsurlardan oluşan yapıtın Üsküdar’daki Türkiye Maarif Vakfı merkezinde düzenlenen tanıtım toplantısında konuşan Türkiye Maarif Vakfı Başkan Vekili Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili, 4 yıldır üzerinde çalıştıkları yapıtın artık somut olarak var olmasından duyduğu memnuniyeti lisana getirdi.

Vakfın global bir eğitim kuruluşu olduğunu anımsatan Bilgili, telif olarak eğitim ansiklopedisinin daha evvel yapılmadığını ve bunu gördükleri için çalışma başlattıklarını kaydetti.

Bilgili, “Bu coğrafyanın, bu medeniyetin çok büyük bir eğitim birikimi var. Bu eğitim birikimini derli toplu halde, ansiklopedi olarak ortaya koymak istedik” dedi.

Eğitim alanında içerik üretmenin ehemmiyetini vurgulayan Bilgili, “Ansiklopedik bilginin en pahalı yanı muteber olmasıdır. Muteber olmasının altında o bilginin subjektif olması yatar, kaynakları yatar. Birçok istasyondan geçerek çok daha sağlam bilgi haline gelmesi yatar. Bunun için de güvenilirlik derecesi son derece yüksektir. Biz eğitim birikimimizi bireyler, eserler, kavramlar ve kentler üzerinden ele alarak ortaya koyduk. Türkiye Maarif Vakfının, Türkiye Bilimler Akademisi’yle birlikte son derece stratejik bir iş başardığını tevazu yapmadan söylüyoruz” diye konuştu.

Ansiklopedide çok fazla emek ve birikim olduğuna dikkati çeken Bilgili, yapıtı anlatan kısa bir sunum gerçekleştirdi.

“UZUN BİR YOLCULUKTU”

TÜBA Lideri Prof. Dr. Muzaffer Şeker de başta Türkiye Maarif Vakfı Başkanı Prof. Dr. Birol Akgün olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür etti.

Ortaklaşa iş yapmanın kolay olmadığını lakin güç bir işin sonunu görmenin büyük memnunluk verdiğini belirten Şeker, yapıtı bundan sonra da teknolojik gelişmeler eşliğinde herkesin istifadesine sunacaklarını kaydetti.

Şeker, “Uzun bir seyahatti. Ortaya konan yapıtın kalıcı olması ve bunun bereketlenmesi, hepimizin öbür dünyadaki defterine de katkı sunacak bir eser olması bizleri ziyadesiyle memnun ediyor” tabirini kullandı.

Türk Maarif Ansiklopedisi Bilim Kurulu Lideri Prof. Dr. Azmi Özcan da yapıtın ardında 40 yıllık bir İslam Ansiklopedisi, 4 bin yıllık da bir tarih olduğunu vurguladı.

Özcan, “Eğer varlık aleminde var olmak istiyorsanız yaşadığınız vakit ve yerin mührünü sizin basmanız lazım. Şayet bu ismi siz koymazsanız coğrafyayı vatan yapamazsınız. Türkistan’ınız Orta Asya olur, bulunduğunuz yer Orta Doğu olur, vaktiniz Greenwich olur. Türk milleti, bizler, Müslüman Türkler yeryüzüne varlıklı olmak için değil var olmak için geldiğimizi düşünüyorum. Var olmak istiyorsak iz bırakacağız. Bir milletin ansiklopedisi yoksa, atlası yoksa, kurucu metinlerini her yeni jenerasyon için tekrar nakşetmiyorsa bu yarışı sürdürebilmesi mümkün değil” diye konuştu.

Maharetin yapıtı yaşatmakta olduğunu kaydeden Özcan, gece-gündüz bu eser için mesai harcayanlara teşekkür etti.

Toplantıya, İstanbul Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Hüseyin Keskin, eski Ulusal Eğitim Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Osman Sezgin, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Kızıltoprak, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Semih Aktekin, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Şimşek, müellif Beşir Ayvazoğlu, muharrir İskender Pala ile vakfın mütevelli heyeti üyeleri katıldı.

Konuşmaların ardından bilim kurulu üyelerine teşekkür beratı verilen toplantı, aile fotoğrafı çektirilmesiyle sona erdi.

DİJİTAL VERSİYONDA UNSURLAR GÜNCELLENMEYE DEVAM EDECEK

Yaklaşık 700 müellifin telif ettiği 1300 unsurdan oluşan, Türklerin tarih boyunca eğitim alanında ortaya koydukları birikimi bilimsel metotlarla inceleyerek günümüz dünyasının eğitim anlayışına katkıda bulunmayı hedefleyen ansiklopedi, alanındaki birinci ve en kapsamlı yayın olma özelliğini taşıyor.

Eserde hususlar üç temel ilim kısmı olarak, eğitim bilimleri, eğitim tarihi, kültür ve medeniyet alanlarında ele alındı ve 5 başka kategoride toplandı. Kavramlar, eserler, kurumlar, bireyler, kent, olay ve devirler ansiklopedinin ana çerçevesi oldu.

Kavramlar kategorisinde dünya eğitim tarihinde derin tesiri olan Türklere ilişkin kavramlar ortaya konuldu. Türk eğitim dünyasının, kendi geçmişinde yeni kuşaklara öz itimat verecek çok sayıda özgün kavram üretebildiği gösterildi.

Eserler kategorisinde kültür ve medeniyeti oluşturan eğitim içerikli temel kaynaklara yer verilirken, kurumlar kategorisinde Türk kültür ve eğitim dünyasının tarihin bilinen en eski periyotlarından 21. yüzyıla kadar meydana getirdiği kurumlar yer aldı.

Kişiler kategorisinde ise eğitim tarihinin önde gelen şahsiyetleri tanıtıldı ve kendi kültürel etrafının yanında insanlık tarihine hayatı ve yapıtlarıyla örnek olmuş isimler seçildi.

Şehir, olay ve devirler kategorisinde ise Türk eğitim ve kültür tarihinin değerli kentlerinin yanında, eğitimle ilgili değerli gelişmeler ve iz bırakan periyotlar ele alındı.

Türk Maarif Ansiklopedisi www.turkmaarifansiklopedisi.org.tr adresinde yayına açılırken, gelecek periyotta dijital versiyonda unsurlar güncellenmeye devam edecek.