Dünya Bankası’ndan deprem bölgesine 1 milyar dolarlık ilave finansman
Humberto Lopez ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) Türkiye ve Orta Asya Yöneticisi Wiebke Schloemer, İstanbul’da düzenlenen toplantıda basın mensuplarının sorularını cevapladı.
Lopez, Dünya Bankası ve IFC’nin tüm dünyada birebir kentlerde birlikte çalıştığını, Türkiye’de durumun farklı olduğunu, Dünya Bankasının Ankara, IFC’nin ise İstanbul merkezli çalıştığını tabir etti.
Ülkesel bazda stratejik çerçeve içerisinde programlar düzenlediklerini, bu programların büyümenin desteklenmesi ve hızlandırılmasına yönelik olduğunu aktaran Lopez, ülkelerde toplumu büyümenin bir kesimi yapmayı ve büyümeden faydalandırarak dayanaklılığı artırmayı hedeflediklerini söyledi.
Lopez, Türkiye’de kamu ve özel dal işbirliğiyle proje ve çalışmaları yaptıklarına işaret ederek, ülkede son vakitlerde verimliğin artması tarafında projelere tartı verdiklerini lisana getirdi.
Türkiye’de zelzele bölgesinde altyapı, sıhhat, su dağıtım sistemi, sıhhat yapıları, hastanelerle ilgili çalışma, projeler yaptıklarına ve yapacaklarına işaret eden Lopez, sarsıntıda etkilenen özel bölüm şirketlerinin olduğunu, IFC’nin sağladığı takviyeyle zelzele bölgesinde nakite gereksinimi olan firmalara nakit sağlanabilmesi konusundaki çalışmaları sürdürdüklerini söyledi.
Lopez, zelzele bölgesinde sanayi kuruluşları, firmalarına yönelik çalışmaların yanı sıra tarıma ve hayvancılık ile ilgili projelerin de kıymetli olduğunu belirterek, bölgede şu ana kadar sağlanmış 3 milyar dolarlık kaynağın yanı sıra bu sene için 1 milyar dolarlık bir kaynak daha ayırdıklarını, bununla bir arada toplamda 4 milyar dolarlık bir kaynağın sağlanmış olacağını kaydetti.
“TÜRKİYE’NİN LOJİSTİK MERKEZ HALİNE GELMEK TARAFINDA BİR İRADESİ VAR”
Türkiye iktisadında yapısal ıslahatların yaratacağı öngörülebilirlik ve istikrarın yatırımcılara tesirine değinen Lopez, yatırım yapan firmaların 3-5 yılı değil, 10-15 yılı düşünerek yatırım yaptığına, güvenilirlik, yeterli güce erişim ve ulaşımın kıymetini olduğunu lisana getirdi.
Lopez, 10 sene önceye nazaran güçte güneşin ve rüzgarın kömürle yarıştığını vurgulayarak, “Şimdi bu güç kaynaklarına yöneldiğimizde gaz ve petrol ithalatı azalacak, muhtaçlık kalkacak. Hasebiyle ödeme istikrarları de daha güzel bir duruma oturacak. Bundan dolayı güç maliyetleri düşecek.” diye konuştu.
Türkiye’nin lojistik merkez haline gelme istikametinde bir iradesinin olduğunu aktaran Lopez, “Ülke çok net bir efor harcıyor bununla ilgili. Türkiye’nin lokasyonu değerli. Türkiye fizikî olarak hakikaten bir köprü ancak öbür taraftan jeopolitik olarak da batıya dönük ilerleyen bir ülke.” ifadelerini kullandı.
“TÜRKİYE, ALTYAPI PROJELERİYLE BÜYÜK BİR COĞRAFYAYI BİRBİRİNE BAĞLAMA POTANSİYELİNE SAHİP”
Lopez, Türkiye’nin Orta Koridor, Kalkınma Yolu Projesi ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü üzerindeki demir yolu projesi üzere altyapı projeleriyle büyük bir coğrafyayı karşılıklı olarak birbirine bağlama potansiyeline sahip olduğunu söyledi.
Dünya Bankasının Türkiye’nin elektrikli demir yolu nakliyatını yaygınlaştırmaya yönelik eforlarını desteklemek için 660 milyon dolarlık finansman sağladığının hatırlatılması üzerine Lopez, bunun yalnızca düşük karbonla alakalı olmadığını, doğu-batı ortasındaki maliyetin de düşürülmesi gerektiğini belirtti.
Lopez, Yavuz Sultan Selim Köprüsü üzerinde esasen bir kara yolu olduğunu, raylı sistemin kurulması için gerekli altyapı projelerine de takviye için çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.
“TÜRKİYE BİR REFERANS NOKTASI”
IFC Türkiye ve Orta Asya Yöneticisi Wiebke Schloemer de Türkiye’nin Dünya Bankası Kümesi içinde çalıştıkları değerli bir ülke olduğunu tabir ederek, Türkiye ve bölgedeki kalkınma bankalarıyla yakından çalıştıklarını belirtti.
Türkiye’de ne olduğunu yakından takip ettiklerini vurgulayan Schloemer, “Türkiye bir referans noktası. Türkiye’deki başarılı uygulamaları nasıl bir sıçrama tahtası olabileceğine ve dünyada öbür ülke üzerinde nasıl hayata geçirileceğine dair düşünüyoruz. Türkiye’yi öbür ülkeler de takip ediyor bu manada.” dedi.
Schloemer, Türkiye’de zelzele bölgesindeki çalışmalara da değinerek, bölgedeki özel kesimin faaliyetlerini desteklemeye devam ettiklerini, toparlanmalarına yardımcı olduklarını lisana getirerek, “Özel bölüme odaklanıyoruz fakat nihayetinde gaye burada iktisadın durmaması, prodüktivitenin, üretimin durmaması, istihdamın devam etmesi, insanların işsiz kalmaması.” diye konuştu.
Schloemer, Türk özel bölümünün ahenk yeteneği ve kabiliyetinin yüksek olduğunu tabir ederek, Türkiye’nin stratejik coğrafik lokasyonunun ve genç iş gücünün iktisadına avantajlar sağladığını vurguladı.
Türkiye iktisadına yönelik makroekonomik, istikrarlılık manasında olumlu gidişatın ve kredi derecelendirme kuruluşlarından gelen iyileştirmelerin direkt yabancı yatırımcılar tarafından yakından ve olumlu olarak takip edildiğini aktaran Schloemer, yabancı yatırımcılar için öngörülebilirliğin kıymetli olduğunun altını çizdi.
“CDS’LERDEKİ DÜŞÜŞ DİKKATE ŞAYAN TEDBİRLERİN MEYVELERİ”
Wiebke Schloemer, Türkiye’yi etkileyen jeopolitik risklerin ülkeye tesirlerinin ve Türkiye’nin bu risklere tepkisine ait soruya, Türkiye üzere gelişmekte olan piyasalarda çalışırken risk kıymetlendirme ve azaltımının her vakit değerli olduğunu vurguladı.
Schloemer, politik ve jeopolitik risklerin var olduğunu ve bunların yalnızca Türkiye için değil, aslında her yerde olduğunu kaydederek, kelam konusu risklerin ortadan kaldırılmasının kolay olmadığını söyledi.
Makroekonomik kırılganlıkların öne çıktığını anlatan Schloemer, şunları kaydetti:
“İstikrar tedbirleri tahminen 18-19 aydır sahiden meyvesini vermeye başladı, görünüyor bu. Prestijli kredi derece indirmelerinde güzelleşmeler görünmeye başladı. Pek çok yatırımcının beklediği ki memleketler arası yatırımcılar değil, birebir vakitte yurt içindeki yerli yatırımcılar için her türlü sermaye akışı açısından daima dikkatli takip edilen şeyler oldu ve bunlar da değerli göstergeler diye düşünüyorum. Lopez’in de söylediği 600’lerden 270’lere düşüş (CDS), bunlar da hakikaten dikkate şayan tedbirlerin meyveleri. Yani bir istikrar sağlanıyor.”
“TÜRKİYE RASTGELE BİR ÜLKE DEĞİL, DEĞERLİ BİR EKONOMİ”
2025’teki ekonomik öngürölebilirlik, enflasyon beklentileri ve yatırımcıların Türkiye’ye bakışına ait bir soruya yönelik Wiebke Schloemer, yatırımcıların Türkiye’yi dikkatle takip ettiğinin altını çizdi.
Schloemer, kelamlarına şöyle devam etti:
“Türkiye’nin ekonomik performansı takip ediliyor. Türkiye, yalnızca ülke içerisinde değil, dünyadaki ekonomik performansı açısından da takip ediliyor zira büyük bir iktisat. Türkiye memleketler arası olarak da önde gelen, gelişmekte olan ekonomilerden. Finans merkezleri, Londra’da, New York’ta, bankalarla daima irtibat, bilhassa sermaye piyasalarıyla, özel irtibatımızdan bakarak söyleyebilirim, hakikaten büyük ilgiyle izleniyor. Türkiye rastgele bir ülke değil, değerli bir iktisat. Türkiye, ekonomik istikrar, potansiyel ve fırsatlar münasebetiyle yakından izleniyor, takip ediliyor.”
“ENFLASYONDA KAYDA BEDEL BİR DÜŞÜŞ BEKLİYORUZ”
Öngörülebilirlik konusunda ise vakit zaman ekonomik siyasetlerinde süratli değişikliklerin olabildiğini aktaran Wiebke Schloemer, bunun tesirinin aslında yatırımcıların itimadını olumsuz olarak etkileyebildiğine dikkati çekti.
Schloemer, “Bu noktada Orta Vadeli Plan’a bakıldığında bir devamlılık gerekli. Bahsettiğimiz adımların hakikaten de atılmasının sağlanması lazım ki öngörülebilirliğin temeli atılsın. Ne olacak, ne vakit olacak, ilan edildiği üzere olacak ki itimat duyulsun. Yatırımcıdan, yatırımcı inancından bahsediyorum. Yalnızca yatırımcı itimadı değil, yani bu itimat dediğimiz ekonomik planlara, ekonomik habitata, ekonomik etrafa bir inanç. Fırsatı, potansiyeli, lokasyonu, iktisadı, iç piyasanın ve iş gücünün büyüklüğü zati bu ilgiyi canlı tutan şeyler.” sözlerini kullandı.
Schloemer, enflasyon beklentisi olarak bir sayı veremeyeceklerini lakin kayda kıymet bir düşüş beklediklerini kelamlarına ekledi.