Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte aslında hem tank hem de tanksavar sorunu yine gündem oldu. ‘Tankların evresi bitti’ savlarının gerçeği pek de yansıtmadığını gözlemlediğimiz bu süreçte, envanterde çok sayıda tanksavar bulundurmanın ne derece hayati olduğunu da anlaşıldı.
2024’ün son günlerinde Roketsan’ın yayınladığı bir test manzarası tam da bu türlü bir sürece denk geldi. Elbette bu cins ögelerin menzili çok pahalı. Ve mümkün olan en uzak uzaklıkta vurmak bir artı. Lakin imgede bundan çok daha zoru başarıldı.
Son derece kısa bir aradaki gayeye yönelen Karaok yalnızca muvaffakiyet bir vuruş yapmakla kalmadı. Tahminen de 50 metre civarı üzere bir uzaklıkta evvel üste gerçek çıkıp akabinde gayeye ‘dalış’ gerçekleştirdi. Aslında bu hareket, uzaktaki bir amacı vurmaktan çok daha güç. Ve doğal olarak son derece kritik.
TRT Haber Muhabiri Sertaç Aksan, Savunma Sanayii Uzmanı Kubilay Yıldırım ile savunmadaki kritik ayrıntıları konuştu. İşte o röportajda bahsedilen kritik ayrıntılar…
TÜRKİYE’NİN TANKSAVAR İHTİYACI
Meseleyi daha net anlayabilmemiz için parantezi yıllar öncesinden açıyor Yıldırım. Ankara, envanterdeki orta menzilli tanksavar füzesinin yanında tek er tarafından taşınabilecek ve atılabilecek bir sistem arayışına girmiş. 90’larda Fransız bir firmayla MKE ortasındaki iş birliğiyle başlayan süreç 2004’te karşı taraftan kaynaklı sıkıntılar nedeniyle iptal edilmiş. Türkiye, bu işi kendi başına yüklenmeye karar vermiş ve Uzun Menzilli Tanksavar Sistemi (UMTAS) bu türlü bir ortamda geliştirilmeye başlanmış.
UMTAS’ta başlangıçtan itibaren çok farklı ve bir epey fazla isterle yola çıkıldığını söylüyor Yıldırım. Bunun Türk savunma sanayii ismine kritik olduğuna işaret ediyor ve “Türkiye’de birinci kere geliştirilen soğutmasız cinste, kâfi çözünürlüğe ve ısıl hassasiyete sahip, bir füze arayıcısına takılıp sarf edilebilecek kadar maliyet aktif bir termal sensörün geliştirilmesi ve üretim altyapısının kurulması önemli bir evreydi.” diyor.
Yine bu sensörün sağladığı manzarayı atıcıya iletecek veribağı sistemi, gerektiğinde atıcının füzeyi havada kumanda edebilmesinin altyapısı ve en değerlisi de ‘at-unut’ atış profilinde füzenin kendi gayesini tespit edip vurması bir öbür kuvvetli imtihandı. Yıldırım’a nazaran tüm bunlar için gereksinim duyulan işlemci ve algoritmaların geliştirilmesi Türk savunma sanayii için birincileri temsil eden büyük bir sınamaydı.
“MİLLİ TANKSAVAR FÜZESİ DÜNYANIN EN GÜZELLERİNDEN BİRİ”
Tüm bu süreçlerin akabinde Türk mühendislerce geliştirilen sistemin bir oldukça gelişmiş ve kıymetli kabiliyetlere sahip olduğunu anlatıyor Kubilay Yıldırım:
“OMTAS sistemi yalnızca güdümlenme altyapısı ile değil uçuş ve vuruş karakteristiği ile de epey farklı bir füze oldu. Proje öncesinde en kıymetli beklentilerden biri de füzenin kapalı alanlardan atılabilmesiydi. Haliyle füzenin birinci suratını aldığı ve fırlatma tüpünden çıktığı anda atıcı işçisine kapalı alanda bir ziyan vermemesi gerekiyordu. Bu da başarıldı ve OMTAS füzesi fırlatma tüpünden çıkarken hayli düşük basınçlı bir fırlatma motoru kullandı.
Ayrıca gaye mahzurun ardında kalmış ya da ortada öbür mahzurlar belirmiş olsa da OMTAS’ı ateşleyip sonuç alabiliyorsunuz. Bir öbür istek de zırhlı araçların en zayıf noktalarından biri olarak kabul edilen zirve noktaları dalarak vurabilmesiydi. OMTAS füze ailesi bunu da başardı.
Tüm bu atış, uçuş, kumanda ve vuruş opsiyonları kullanıcısına OMTAS sisteminin her türlü esnekliği verebilmesi imkanını sağladı. Örneğin, kapalı atış mevzisinden atış yapıyorsunuz. Çabucak yerinizi değiştirip farklı bir mevziden ikinci bir atış daha yapabiliyorsunuz.
Yine mani gerisinden yapılan atış ile atıcı, füzeye uçuşu boyunca kumanda ederek kendisine en uygun gayesi seçip füzeyi oraya yönlendirebiliyor. Bunu 4 kilometre üzerindeki menzillerde, dar alanlarda ya da meskun mahalde 100 metre altındaki menzillerde de yapabiliyor. OMTAS’ın üzerinde uzun menzilli ve yüksek çözünürlüklü gece/gündüz optikleri ve bu sistemleri uzun mühlet destekleyebilecek bataryası var. Haliyle kullanıcı kapalı bir alanda gizlenip pusu kurabiliyor.”
KARAOK ORTAYA ÇIKIYOR
Uzun menzilli UMTAS, orta menzilli OMTAS’ın akabinde tek er tarafından kolay kolay taşınabilecek ve ateşlenebilecek bir tanksavar füzesi talep edilmiş. 2010’da ‘TEKAT’ projesi bu formda başlamış. Karaok’un bu projenin bir meyvesi olarak ortaya çıktığını ve 2020-21 itibariyle de ilgili birliklere teslim edildiğini anlatıyor Kubilay Yıldırım.
Sonra kelamı Roketsan’ın 2024’ün son günü paylaştığı kısa görüntüde görünen atış testlerine getiriyor. Karaok’un uçuş ve angajman kabiliyetinin ne kadar etkileyici olduğunu bu görüntü ile net biçimde gördüğümüze dikkat çekiyor.
“Görüntülerden anlaşıldığı kadarı ile 50-60m uzaklıktaki bir maksada dahi Karaok füzesi bir yay çizerek uçuyor ve zirveden dalabiliyor.” diyor. Bu hareketin büyük kısmını da şimdi roket motoru yanarken yapmak durumunda kaldığı ayrıntısını veriyor. Yeniden birebir füzenin 2 bin 500 metre kadar bir azami menzili olduğunu ve birebir uçuş performansını bu menzilde de muvaffakiyet ile gösterebildiğinden bahsediyor.
Yıldırım’a nazaran, dünyadaki en bilinen emsallerinden olan Javelin’den daha hafif ve daha gelişmiş optik/sensör sistemlerine sahip olması Karaok’un en büyük avantajı. Yeniden Güney Koreli rakibi Raybolt füze sistemi ile benzeri yükte olmasına karşın ondan daha uzun azami ve daha kısa minimum angajman menziline sahip.
“SIRADA DAHA UCUZ VE ÇOK SAYIDA TANKSAVAR YAPMAK VAR”
Karaok elbette sahip olduğu imkan ve kabiliyetlerle son derece etkileyici bir eser. Lakin harp alanında bu kadar sofistike sistemleri çokça kullanabilmeniz mümkün olmuyor. Kubilay Yıldırım da buna işaret ediyor ve kelamlarını şöyle tamamlıyor:
“Rusya-Ukrayna savaşı her ülke için önemli dersler taşıyor. Bir tanksavarın azami-asgari menzilinin, pürüz ya da bitki örtüsü gerisinden atış yapılabilmenin ve çok süratli mevzi değiştirilebilmenin ne kadar değerli olduğunu bu süreçte gördük.
ROKETSAN aslında Karaok ile neler yapabileceğini dünyaya göstermiş oldu. Artık sıra güdümlü olmayan, çok hafif ve ucuz bir eser ortaya koyabilmekte. Zırhlı ve koruganlara karşı da iş yapabilen, tek er tarafından rahatlıkla kullanılabilen bir tanksavar roketi üretmek zorundayız.
Halen bu muhtaçlığımızı yüklü olarak eski Sovyet tasarımı RPG-7 ve türevleri ile tamamlıyoruz. Fakat gelişen muharebe koşulları artık daha gelişmiş silahlara muhtaçlığı kaçınılmaz kılıyor. Türkiye geldiği nokta itibariyle bunu rahatlıkla tasarlayabilecek ve maliyet faal formda üretebilecek pozisyonda. Bu mevzuda da gelecek periyotlarda farklı ataklar görebiliriz.”