Ege’de peş peşe depremler: Büyük deprem ve patlama aynı anda olabilir
AFAD, Ege Denizi’nde, 28 Ocak 2025 tarihinden itibaren ağırlaşan zelzelelerin sayısının 400’ün üzerine çıktığını, ölçülen en büyük zelzelenin 4.8 büyüklüğünde olduğunu açıkladı. Ege Denizi’nde sarsıntılar sürerken sarsıntı uzmanlarından da peş peşe ihtarlar geldi.
Prof. Dr. Naci Görür toplumsal medya paylaşımında, “Arkadaşlar Yunanistan’ın Ege Denizindeki Santorini Adasının kuzey doğusunda dünden beri gitgide sıklaşan sarsıntılardan bahsetmiştim. Bugün de gitgide artması üzerine Ege kıyılarımızda kelam konusu yere yakın vatandaşlarımızın dikkatli olmasını öneriyorum. Sevgiyle.” diye yazdı.
“YANARDAĞ BOMBALARI FIRLATABİLİR”
Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan sarsıntıların yanardağ kökenli olduğunu belirterek, “Birkaç gündür Ege Denizi’nde Santorini adasında en büyüğü M4,8 Richter’i bulan küçük zelzele ile depremcikler daima sarsıntılar biçiminde olmaktadır. Sarsıntı ile depremciklerin odak derinliklerinin 1 ile 5 km olması, yer sarsıntılarının yanardağ kökenli olduğunu göstermektedir.” diye yazdı.
Prof. Dr. Ercan, yazısını şöyle sürdürdü:
“Mağma ilintili patlama öncesi mağma odası kökenli 250 bar dolayındaki basınç artışı 2200 C sıcaklıkla yer kabuğunu delip püskürmek istemektedir. Silikatlı bir lav püskürürse , yanardağ bombaları da fırlatabilir. Patlamaya zelzele eşlik ederse M5 ile M7 dolayında üreyebilecek zelzeleler Süpürtü dalgaları üretebilir. Bu dalgalar Ege Adaları, Mora, Girit, Pelepones, Türkiye Teke Yarımadamızın kıyı neslini etkileyebilir. Santorini ile yakın adalardaki yerleşimlerin boşaltılması, deniz ulaşımı ile balıkçılığın kısıtlanması gerekir.”
“Jeofizik biliminde yanardağ patlamalarının üç belirtisi vardır.” diyen Prof. Dr. Ercan, şunları kaydetti:
“1. Sığ zelzele ile depremcik fırtınaları 2. Gaz çıkışları 3. Yerden gelen gürültüler 4. Yerin şişmesi… Santorini’de bunlardan üçü gerçekleşmiştir. Lakin, bu belirtiler olsa da patlama gerçekleşmeyebilir. Kimileyin, 1 hafta, 1 yıl bile gecikebilir ya da hiç olmayabilir. Santorini’de 16. Yüzyıl ile MÖ 1600 de püskürme olmuştur. Türkiye’de de Tendürek ile Ağrı Dağı’nda misal JEOFİZİK belirtiler gözlenmektedir.”
“HAFİFE ALMAYIN”
Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Kısmı’ndan emekli Prof. Dr. Osman Bektaş, Ege – Santoroni sarsıntılarının hafife alınmaması gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Bektaş, “Ege-Santorini adası sarsıntılarını hafife almayın. Santorin Adasının kuzeydoğusunda uzanan Amorgos Havzasının batısını ve doğusunu sınırlayan paralel faylar 1956 yılında karşılıklı olarak 7,8 ve 7,2 sarsıntı çiftlerini üretmiştir. Havza ortasında uzanan bir başka fay üzerinde 6-7 km derinde 4 den büyük 6 zelzelenin oluşması heriki havza sonu fayları üzerindeki büyük zelzelelerin orta fay segmenti üzerine vakte bağlı olarak gerilim yüklediğini gösterebilir. Bu nedenle bölgede 1956 sarsıntısına emsal bir zelzele yaşama mümkünlüğü vardır.” değerlendirmesini yaptı.
“7,8 VE 7,2’LİK SARSINTILARIN OLUŞUMUNDAN SORUMLUDUR”
Daha sonra bir paylaşım daha yapan Prof. Dr. Bektaş, “Ege’de artçılar devam ediyor! Türkiye’nin güney Ege kıyılarına uzanan doğrultu atımlı Santorini-Amorgos Havzası, Santorini volkan kalderasının yerleşiminden ve 1956 M 7,8-7,2 sarsıntı çifti oluşumundan sorumludur. Tektonik orjinli 4,8 zelzelenin artcıları devam ediyor. GÜNEY EGEDE SANTORİNI-AYDIN istikametinde uzanan sağ taraflı, genleşmeli, tektonik havza, 7 km derinlikte, M>4 sarsıntıları üretmeye devam ediyor. Havzadaki Santorini kalderası oluşumu, magma yükselimi ve sismisite fayların kuzeydoğu doğrultulu genleşme tektoniği ile oluşmaktadır.” diye yazdı.
