Ev sahipleri ve kiracılar karşı karşıya: Site aidatları kiralarla yarışıyor
İstanbul’da 2023 Ocak ayı ile 2024 Ağustos ayı karşılaştırıldığında aidatlar ortalama 60 yükseldi. Lüks sitelerde bu oran yüzde 160’a kadar çıktı.
Başta İstanbul olmak üzere büyük kentlerde yaşanan ‘site aidat’ fiyatlarının yüksekliği konut sahipleri, kiracılar ve site idarelerini karşı karşıya getiriyor.
Yükselen kiralar ve konut fiyatlarının yanı sıra bilhassa sitelerde yaşanan yüksek aidat artışları zorluyor. Güç, bakım, güvenlik üzere kalemlerdeki artışlar bilhassa büyük kentlerde aidatların yükselmesine neden olurken, İstanbul’da aidatlar 2024’ün birinci yarısında ortalama yüzde 60 arttı. Lüks sitelerde ise bu oran yüzde 160’a ulaştı. Enflasyondaki düşüşe karşın aidatlarda gerileme beklenmezken, ocak ayında düzenlenen genel konseylerde site sakinleri, kiracılar ve yöneticiler ortasında bu durum gerginliklere yol açıyor.
ARTIŞ YÜZDE 160’A KADAR ULAŞTI
Gayrimenkul değerleme şirketi EVA’nın araştırmasına nazaran, 2024’ün birinci altı ayında aidatlar, kiralardan daha fazla artış gösterdi. İstanbul’da 2023 Ocak ayı ile 2024 Ağustos ayı karşılaştırıldığında aidatlar ortalama yüzde 60 yükseldi. Lüks sitelerde bu oran yüzde 160’a kadar çıktı.
İstanbul’da aidatlar ortalama 4 bin liradan başlıyor ve lüks villa sitelerinde 15 bin liranın üzerine çıkıyor. İlçelere nazaran en düşük aidatlar ekseriyetle Silivri ve Çatalca’da görülürken, en yüksek aidatların ödendiği ilçeler arasında Beşiktaş, Şişli, Kadıköy ve Sarıyer birinci sıralarda yer alıyor.
DOĞRU HESAPLAMA ÖNEMLİ
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, aidatların belirlenmesinde maliyetlerin dikkate alınması gerektiğini vurguladı. “Sitelerin dışarıdan hizmet aldığı firmalar ve işçi maaşlarındaki artışlar, aidatlara zam olarak yansıyor. Lakin burada değerli olan, yapılan artırımın maliyetlerin üzerinde olup olmadığını incelemek” dedi.
Akdoğan, site idarelerinin vazifesinin denk bütçe yapmak olduğunu belirterek, site sakinlerinin genel suralara katılarak bütçe ayrıntılarını incelemesi gerektiğini söyledi.
AİDAT HESAPLAMASINDA KRİTİK NOKTALAR
Akdoğan, aidatların projelerin büyüklüğüne ve konutların tipine nazaran farklılık gösterdiğine dikkat çekti. “60 konutluk bir projeyle 600 konutluk bir projenin aidat sarfiyatı bir değildir. Daha az konutlu projelerde maliyetin konutlara hisse edilmesi, aidatları artırabilir. Ayrıyeten aidatlar belirlenirken metrekare ünite fiyatlarına nazaran fiyatlandırmalar yapılır. Site sakinleri bu fiyatlandırmaların doğruluğunu denetim etmelidir” dedi.