İskoçya’da plastik sorunu! Loch Long çöplüğe döndü!

Yerel halk, kıyıya vuran atıkları temizlemekte zorlanıyor. Deniz yosunlarıyla karışan plastikler, tarımda kullanılan yosunların da artık değerlendirilememesine yol açıyor. Etraf aktivistleri, sorunun kökten çözülmesi için atıkların suya karışmasını önlemenin tek tahlil olduğunu belirtiyor.

DEPOZİTO İADE SİSTEMİ NEDEN ERTELENDİ?

İskoçya’da şişe ve kutular için bir depozito iade sistemi planlanmış fakat iş dünyasının cam şişelerin dahil edilmesine itiraz etmesi nedeniyle 2023’te ertelenmişti. Birleşik Krallık hükümeti, İskoçya’nın bağımsız bir sistem kurmasına onay verdi lakin cam şişelerin çıkarılması kuralını koydu. İskoç hükümeti ise bu nedenle planı 2027’ye kadar erteledi.

Bu sırada, Galler hükümeti bağımsız bir sistem kurarak cam şişeleri de kapsama aldı.

İRLANDA’DA MUVAFFAKİYETLE UYGULANIYOR

İrlanda’da benzeri bir sistem bir yıl evvel devreye alındı ve şu ana kadar yaklaşık 1 milyar içecek kabı toplandı. Tüketiciler, plastik şişe yahut kutu başına 15 cent depozito ödüyor ve iadeyle geri alıyor. Birinci başta birtakım perakendeciler itiraz etse de, sistemin mağaza trafiğini artırdığı belirtiliyor.

Sahil temizliği yapan kuruluşlar, sistemin atıkları büyük ölçüde azalttığını belirtiyor. Yedi yıl evvel kilometre başına 60 plastik şişe bulunurken, bu sayı 8’e kadar düştü.

ÇEVRECİLER DAHA FAZLA GECİKME İSTEMİYOR

İskoçya’daki etraf örgütleri, sistemin 2027’den daha fazla ertelenmemesi gerektiğini vurguluyor. Deniz Müdafaa Derneği’nden (MCS) Kirsty Crawford, “Her gelgit yeni çöp getiriyor. Depozito sistemi bu kirliliği azaltabilir” dedi.

İskoçya’da geri dönüşüm oranları son on yılda neredeyse sabit kaldı. 2014’te yüzde 42,9 olan oran, 2023’te yüzde 43,5’e çıktı. Hükümet, depozito sisteminin devreye girmesiyle geri dönüşüm oranını yüzde 90’a çıkarmayı hedefliyor.

İskoçya, İngiltere ve Kuzey İrlanda’daki sistemi yönetecek firmalar için müracaat süreci tamamlandı. İskoçya hükümeti, sistemin 2027’ye kadar uygulanacağını taahhüt ediyor.