İSO Türkiye İmalat PMI temmuzda 45,9 oldu
İSO Türkiye İmalat PMI anketinin Temmuz 2025 periyodu sonuçları açıklandı.
Eşik bedel olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, haziranda 46,7 olan manşet PMI, temmuzda 45,9 olarak ölçüldü.
Anket iştirakçileri, talepteki zayıflığın, müşteri talebindeki sakinlikten kaynaklandığını ve bu durumun yeni siparişlerin üst üste 25’inci ay yavaşlamasına yol açtığını belirtti.
Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve emniyetli referans kabul edilen bilgi, Ekim 2024’ten bu yana en bariz yavaşlamanın yaşandığına işaret ederken, temmuz ayıyla birlikte dalın faaliyet şartlarında kesintisiz bozulma eğilimi 16’ncı aya ulaştı.
Dış talep şartlarının zayıf seyrine bağlı olarak yeni ihracat siparişleri de daralmaya devam etti.
Yeni siparişlerdeki ivme kaybı, imalatçıların üretim hacmini azaltmalarına yol açtı. Üretimdeki düşüş temmuzda hızlanarak son 10 ayın en yüksek oranına ulaştı. İstihdam ve satın alma faaliyetleri zayıflarken, imalatçılar yeni sipariş akışındaki sakinlik nedeniyle stoklarını azaltmaya çalıştıklarını bildirdi. Girdi stoklarında Ekim 2024’ten bu yana en sert düşüş kaydedilirken, haziranda hafif artan kesin eser stokları da temmuzda besbelli formda geriledi.
Zayıf girdi talebi, tedarikçilerin teslimatlarını hızlandırmasına yardımcı oldu ve teslimat müddetleri son 5 ayda dördüncü kere kısaldı. İmalatçıların girdi maliyetlerindeki keskin artış temmuz ayında da devam etti ve anket iştirakçileri bu durumun büyük ölçüde liradaki paha kaybından kaynaklandığını belirtti.
Bununla birlikte, enflasyon 2025’in en düşük suratında gerçekleşti. Satış fiyatlarındaki artış ise haziran ayına nazaran hafif hızlandı fakat birtakım firmaların zayıf talep karşısında fiyat düşürmesi, artışın nispeten ölçülü kalmasını sağladı.
– Takip edilen 10 dalın tamamında yeni siparişler ivme kaybetti
İSO Türkiye Sektörel PMI Temmuz 2025 raporuna nazaran, takip edilen 10 kesimin tamamında yeni siparişler ivme kaybederken, üretim yalnızca elektrikli ve elektronik eserler dalında artış gösterdi.
Elektrikli ve elektronik eserler bölümünde üretim ölçülü seviyede olmakla birlikte son 17 aydır birinci kere artış kaydetti.
İstihdam, kesimlerin büyük bir kısmında, satın alma faaliyetleri ise imalat sanayi genelinde azaldı. Girdi maliyetlerinde süren keskin artışın tesiriyle, dokumacılık eserleri hariç tüm bölümlerde satış fiyatları yükselmeye devam etti.
– Ağaç ve kağıt eserleri ile giysi ve deri eserleri bölümlerinde yeni ihracat siparişleri arttı
En keskin düşüş gösteren kesim ise Mayıs 2020’den bu yana en bariz bozulmanın yaşandığı besin eserleri oldu. Üretimdeki genele yayılı bozulma, talep şartlarındaki zayıflığın devam etmesinden kaynaklandı.
Temmuzda yeni siparişler, dokuma eserleri başta olmak üzere tüm bölümlerde azaldı. Makine ve metal eserleri bölümünde yeni siparişler hazirandaki sonlu artışın akabinde tekrar daralmaya döndü. Ağaç ve kağıt eserleri ile giysi ve deri eserleri dallarında yeni ihracat siparişlerinin artması, hudutlu da olsa dış talepten takviye bulan dalların varlığına işaret etti.
Temmuz ayında istihdam 10 daldan yalnızca birinde artarken, bu sayı son 10 ayın en zayıf performansı olarak kayda geçti.
İstihdamını artıran tek dal besin eserleri olurken, en bariz düşüş ise dokuma eserlerinde görüldü. Satın alma faaliyetleri de bölümlerin tamamında yavaşladı.
Zayıf girdi talebi, temmuzda tedarik zincirleri üzerindeki baskıyı bir ölçü hafifletti. Tedarikçilerin teslimat mühletleri yedi bölümde azalırken en besbelli düzgünleşme ağaç ve kağıt eserlerinde gerçekleşti. Girdi maliyetleri keskin bir biçimde artmaya devam etti fakat 10 kesimden altısında enflasyon haziran ayına nazaran azaldı. Girdi maliyetlerinde en süratli artış metalik olmayan mineral eserlerde kaydedilirken, en ölçülü artış ise ağaç ve kağıt eserleri bölümünde ölçüldü.
Nihai eser fiyatlarında en yüksek enflasyon elektrikli ve elektronik eserlerde kaydedilirken, bu bölümün satış fiyatları Eylül 2024’ten bu yana en yüksek süratte arttı. Temmuzda kesin eser fiyatlarının azaldığı tek kesim olan dokuma eserlerinde ise düşüş eğilimi beşinci aya ulaştı.
“TEMMUZ ANKETİNDE OLUMLU GELİŞMELER HUDUTLU SAYIDA KALDI”
Açıklamada endekse ait değerlendirmesine yer verilen S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, firmaların yeni sipariş alma konusunda yaşadıkları zorlukların imalat endüstrisinin geneline yayılı bir hal almasının temmuz anketine olumlu gelişmelerin çok hudutlu sayıda kalmasına yol açtığını bildirdi.
Harker, üretim, istihdam ve satın alma faaliyetlerinin azaltılırken firmaların stoklarını mümkün olduğunca eritmeye çalıştığını belirterek, “Liradaki zayıflık girdi maliyetlerini üst çekerek bu kuvvetli tabloya katkıda bulundu. İmalatçılar yılın ikinci yarısında talep şartlarında bir ölçü toparlanma beklentisinde olacaklar.” sözlerini kullandı.
