Küresel piyasalar ABD’nin enflasyon verileri sonrası karışık seyrediyor

Dünya ekonomilerinin birçok enflasyon ve resesyon riskleri ortasında istikrar arayışını sürdürürken, ABD’nin tarifeleri ekonomik göstergelerde tesirini göstermeye başladı. ABD’de açıklanan enflasyon dataları, tarifelerin tesirinin sonlu ölçüde hissedildiğini gösterirken, Fed’in para siyaseti adımlarında temkinli kalabileceği öngörülerini güçlendirdi.

Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), haziranda aylık bazda yüzde 0,3 ile beklentiler dahilinde, yıllık bazda yüzde 2,7 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Aylık enflasyon ocaktan, yıllık enflasyon da şubat ayından bu yana en yüksek düzeyini kaydetti.

Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE de haziranda aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 2,9 artış kaydetti. Piyasa beklentisi, çekirdek enflasyonun aylık bazda yüzde 0,3 ve yıllık bazda yüzde 3 olması tarafındaydı. Çekirdek TÜFE, mayısta aylık yüzde 0,1 ve yıllık yüzde 2,8 artmıştı.

Analistler, tarife kaynaklı risklerin mevcudiyetini koruduğuna dikkati çekerek, Fed’in enflasyon ve iş gücü piyasası görünümüne ait daha fazla netlik elde edene kadar faiz indirimlerinde beklemede kalabileceğini kaydetti.

Enflasyon bilgilerinin akabinde para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in eylül ayında faiz indirimine gidebileceğine yönelik beklentiler zayıflarken, Banka’nın yıl içinde toplam iki kere faiz indirimi yapacağı öngörüleri korunuyor.

Tarifelerin ABD’deki enflasyonist tesirinin net olarak yılın son çeyreğinde ortaya çıkması beklenirken, gelecek periyotta açıklanacak datalara nazaran para piyasalarındaki beklentilerin tekrar şekillenmesi muhtemel görünüyor. Bu doğrultuda bugün ABD’de açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisinde enflasyonun seyrine ait ipuçları aranacak.

Öte yandan enflasyonla uğraşına devam eden Fed’in üzerindeki siyasi baskılar artıyor. ABD Başkanı Donald Trump, enflasyon bilgilerinin yayımlanması sonrasında toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Tüketici fiyatları düşük. Fed faiz oranını düşürün, artık.” tabirini kullandı. Fed’in faizleri 3 puan düşürmesi gerektiğini belirten Trump, böylece yılda 1 trilyon dolar tasarruf edebileceklerini savundu.

ABD Başkanı Trump dün gazetecilere yaptığı açıklamada, Hazine Bakanı Scott Bessent’in Fed Lideri Jerome Powell’ın yerine aday olup olamayacağı sorusuna “O bir seçenek ve çok güzel. Fakat değil, zira yaptığı işi seviyorum, değil mi?” biçiminde yanıt verdi.

Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, Boston Fed Başkanı Susan Collins, belirsizlik ortamında para siyasetine karar vermenin güç olduğunu belirterek, tarifelerin yılın ikinci yarısında enflasyonu artıracağını, çekirdek enflasyonun da yıl sonuna kadar yüzde 3 civarında olacağını tabir etti.

Dallas Fed Başkanı Lorie Logan da enflasyonu büsbütün soğutmak için Fed’in faiz oranını bir mühlet daha sabit tutması gerekebileceğini, lakin enflasyon ve iş gücü piyasası zayıflarsa faiz indirimine dönmelerini mümkün olduğunu söyledi.

TAHVİL FAİZİ VE DOLAR ENDEKSİNDE ÜST HAREKET GÖRÜLDÜ

Bu gelişmelerin ışığında ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,49 ile enflasyon tasalarının devam ettiğini yansıtırken, Fed’in temkinli duruşunu sürdüreceği ihtimallerinin artmasıyla dolar endeksi 98,6 düzeyine yükseldi.

Dolar endeksinin 99’a yaklaşması altının fiyatını baskılarken, altının ons fiyatı dün yüzde 0,6 düşüşle 3 bin 325 dolara inmesinin akabinde şu sıralarda kayıplarının bir kısmını telafi ederek 3 bin 337 dolarda bulunuyor.

Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,1 yükselişle 68,4 dolardan süreç görüyor.

Kurumsal tarafta, ABD’nin büyük bankaları, ikinci çeyrek bilançolarını açıklamaya başladı. Bu yılın ikinci çeyreğinde JPMorgan Chase’in net karı yüzde 17 azalırken, Wells Fargo’nun karı yüzde 0,6 ve Citigroup’un karı yüzde 25 yükseldi.

JPMorgan Chase’in payları yaklaşık yüzde 1 ve Wells Fargo’nun payları yüzde 5,5 düştü. Citigroup’un payları ise yüzde 4’e yakın artış gösterdi.

Öte yandan ABD hükümetinden ihracat lisansı için teminat aldığını ve H20 çiplerinin Çin’e satışına devam etmeyi planladığını açıklayan Nvidia’nın payları yüzde 4 paha kazandı. Nvidia’nın paylarındaki artış, Nasdaq endeksindeki yükselişe katkı yaptı.

New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,4 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,98 gerilerken, Nasdaq endeksi yüzde 0,18 yükseldi. ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.

AVRO BÖLGESİ’NDE DIŞ TİCARET İSTİKRARI TAKİP EDİLECEK

Avrupa borsaları, ABD’de açıklanan enflasyon bilgilerinden hareketle tarifelerin ekonomik görünümdeki tesirlerinin hissedilmeye başlamasıyla dün satış yüklü bir seyir izlerken, Avro Bölgesi’nde bugün açıklanacak dış ticaret istikrarı dataları yatırımcıların odağına yerleşti.

Öte yandan ABD ile Avrupa Birliği (AB) ortasında tarifeler konusunda mutabakat olup olmayacağına ait soru işaretleri varlığını korurken, İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey dün yaptığı açıklamada Milletlerarası Para Fonu’nun (IMF) global iktisatta biriken riskli dengesizliklerle çabada kilit bir rol üstlenmesi gerektiğini belirtti. Bailey, bu dengesizliklerin büyük kısmının ABD ve Çin kaynaklı olduğunu vurguladı.

Bölgede jeopolitik risklere yönelik haber akışları da takip edilirken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Trump’ın, AB ve NATO idaresinin baskısı altına kaldığını belirterek, “ABD Liderinin neye nazaran hareket ettiğini anlamak istiyoruz.” dedi.

Bu gelişmelerin yanı sıra Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ait beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik İnanç Endeksi iktisatta olumlu sinyaller ve düşen faiz oranlarıyla geçen aya kıyasla 5,2 puan artarak temmuzda 52,7’ye yükseldi.

Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,66, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,42, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,66 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,54 bedel kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.

ASYA BORSALARI KARIŞIK SEYREDİYOR

Asya tarafında karışık bir seyir öne çıkarken, kimi özel çip sevkiyatının Çin’e tekrar başlayabileceği tarafındaki iyimserlikler teknoloji paylarını destekledi.

Dünyanın piyasa pahası en yüksek şirketi Nvidia, H20 yapay zeka (AI) çiplerinin Çin’e satışına tekrar başlanacağı bildirildi.

Şirketten yapılan açıklamaya nazaran Nvidia Üst Yöneticisi Jensen Huang, ABD’li siyaset yapıcılar ve Lider Trump ile bir ortaya gelerek, idarenin mahallî üretimi ve yerli yapay zeka altyapısını güçlendirme, istihdam yaratma ve Amerika’nın yapay zeka alanında dünyada önder olmasını sağlama teşebbüslerine verdiği takviyesi yineledi.

Öte yandan Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng, Çin’in sanayi modernizasyonunu hızlandırdığını ve bunun global sanayi ile tedarik zincirlerini destekleyeceğini söyleyerek, tüketimi artırmak için uğraşlarını ağırlaştırdıklarını belirtti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,4 paha kazandı. Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,8 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 geriledi.

VİOP’TA ENDEKS KONTRATI PAZARTESİ AKŞAM SEANSINDA YÜKSELDİ

Borsa İstanbul, salı günü “15 Temmuz Demokrasi ve Ulusal Birlik Günü” hasebiyle sürece kapalıydı. Pazartesi günü satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,28 kıymet kaybederek 10.225,48 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise pazartesi akşam seansında olağan seans kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 11.953,00 puanda süreç gördü.

Dolar/TL, dün günü yüzde 0,1 yükselişle 40,2110’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 40,2050’den süreç görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde bütçe istikrarı ile özel bölümün yurt dışından sağladığı kredi borcu, yurt dışında ise ABD’de ÜFE, sanayi üretimi, Fed’in Bej Kitap raporu ve Avro Bölgesi’nde dış ticaret istikrarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.100 ve 10.000 puanın takviye, 10.300 ve 10.400 düzeylerinin direnç, pozisyonunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:

09.00 İngiltere, haziran ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)

10.00 Türkiye, mayıs ayı özel kesimin yurt dışından sağladığı kredi borcu

11.00 Türkiye, haziran ayı Bütçe Dengesi

12.00 Avro Bölgesi, ağustos ayı dış ticaret dengesi

15.30 ABD, haziran ayı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)

16.15 ABD, haziran ayı sanayi üretimi

16.15 ABD, haziran ayı kapasite kullanım oranı

21.00 ABD, Fed’in Bej Kitap Raporu