Libya, Türkiye ile imzaladığı kıta sahanlığını BM’de tescil etti

Libya’nın BM Daimi Temsilcisi tarafından BM Genel Sekreterine hitaben Akdeniz’de kıta sahanlığının belirlenmesine ait 27 Mayıs’ta yazdığı Nota, BM’nin internet sitesinde dün yayınlandı.

BM’nin internet sitesinde yayınlanan Notada, Libya’nın Akdeniz’deki kıta sahanlığını gösteren detaylı haritaya yer verildi.

Notada, “Libya devletinin BM Daimi Temsilciliği, Libya devletinin Akdeniz’deki kıta sahanlığının dış hudutlarına ait resmi bildirimini ve bu husustaki resmi tavrını özetleyen detaylı bir harita ile işbu ekte iletmekle onur duyar.” sözleri kullanıldı.

Türkiye ile Libya ortasında 2019’da imzalanan deniz yetki alanlarının belirlenmesine ait Mutabakat Muhtırasına işaret edilen Notada şu sözlere yer verildi:

“Libya ile Türkiye 27 Kasım 2019 tarihinde Akdeniz’de deniz yetki alanlarının sonlandırılmasına ait bir Mutabakat Zaptı imzalamıştır. Bu Mutabakat Zaptı, 11 Aralık 2019 tarihi prestijiyle Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 102. Hususu uyarınca BM Sekreterliğinde yöntemine uygun olarak tescil edilmiş olup, memleketler arası hukuka dayalı olarak varılan hakkaniyetli bir tahlil teşkil etmektedir.

Ne Yunanistan ne de Mısır, milletlerarası hukuka uygun olarak Libya ile Türkiye ortasında sonlandırılan deniz alanlarında egemenlik haklarına sahiptir.”

Yunanistan ile Mısır ortasındaki muahede geçersizdir

Libya ile Türkiye ortasında imzalanan 2019’daki Mutabakat Muhtırasının Yunanistan ve Mısır ortasında münhasır ekonomik bölgelerin sonlandırılmasına ait 2020’de imzalanan muahedeyi geçersiz kıldığı kaydedilen Notada, “(Mısır ve Yunanistan arasındaki) Bu mutabakat, BM Deniz Hukuku Mukavelesi dahil olmak üzere memleketler arası hukukla, bilhassa de hakkaniyet unsuruyla bağdaşmamaktadır.” tabirleri kullanıldı.

Libya Notasında, Yunanistan ve Mısır’ın 2014, 2021 ve son olarak Nisan 2024’te hidrokarbon arama faaliyetleri için ruhsat alanlarını tanımlama ve verme teşebbüslerinin Libya’nın Akdeniz’deki egemenlik haklarını ihlal ettiği vurguladı.

Yunanistan 2022’den bu yana, Libya’nın egemenlik haklarını büsbütün hiçe sayıyor

Yunanistan’ın Girit’in güneyinde hidrokarbon arama çalışmalarına onay vermesinin Libya’nın Akdeniz’deki egemenlik haklarını ihlal ettiği aktarılan Notada, “Yunanistan bilhassa 26 Kasım 2022’den bu yana, Libya’nın egemenlik haklarını büsbütün hiçe sayarak ve karşı kıyıya sahip devletler ortasında kıta sahanlığının sonlandırılmasına ait BM Deniz Hukuku Mukavelesi dahil olmak üzere memleketler arası hukukun yerleşik kural ve uygulamalarını önemli biçimde ihlal ederek, kelam konusu açık deniz ruhsat alanlarında tek taraflı arama ve sondaj faaliyetlerine devam etmektedir.” tabirleri yer aldı.

Yunanistan Dışişleri Bakanlığı ile Yunanistan Çevre ve Güç Bakanlığının 16 Nisan 2025’te açıkladığı Yunanistan Deniz Mekansal Planının (DMP) birtakım alanlarının Libya’nın Akdeniz’deki deniz yetki alanlarını ihlal ettiği kaydedildi.

Libya’nın Notasında ayrıyeten, “Yunan DMP haritasının güney kısmındaki birtakım alanlar, Libya’nın memleketler arası hukuka nazaran fiilen ve başlangıçta egemenlik haklarına ve yargı yetkisine sahip olduğu Akdeniz’deki Libya kıta sahanlığını ihlal etmektedir. Yunan DMP’nin Libya üzerinde rastgele bir hukuksal tesiri yoktur.” sözleri kullanıldı.

Libya daha evvel BM Genel Sekreterliğine gönderdiği ve BM’nin sitesinde yayınlanan öbür bir Notayla Yunanistan’ın Girit’in güneyindeki deniz alanlarında hidrokarbon arama ve işletme ihalesine çıkmasına itiraz etmişti.