Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) çalışanlarının görüşlerini paylaştığı Merkez’in Güncesi isimli blogda yer alan tahlile nazaran, altında kota uygulaması altın ithalatı kompozisyonunda kıymetli bir değişime neden oldu.
Analizde, “7 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olan kota uygulaması ile işlenmemiş altın ithalatı süratli bir formda geriledi. Ağustos 2023’te 12 aylık birikimli olarak 34 milyar dolar düzeyinde olan işlenmemiş altın ithalatı, 2024 yılı kasım ayı prestijiyle yarı yarıya azalarak 17 milyar doların altına kadar geriledi” denildi.
Mücevherat ithalatında süratli artış
Tüketim malları içinde sınıflandırılan mücevherat ithalatında kota sonrası devirde süratli bir artış olduğuna dikkat çekilen tahlilde “12 aylık mücevherat ithalatı, kota uygulamasının başladığı 2023 yılı Ağustos ayında 1,6 milyar dolar civarındayken, geçen yılın kasım ayı prestijiyle yaklaşık 4 kat artarak 6.4 milyar doları aştı” görüşe yer verildi.
İşlenmemiş altın ve mücevherat ithalatının toplamının ise, tıpkı periyotta 35.5 milyar dolardan 23 milyar dolar düzeyine gerilediğine dikkat çekilen tahlilde “Diğer bir deyişle, toplam altın ithalatında kota uygulaması sonrasında gerileme gözlenirken kompozisyonunda da bariz bir değişiklik yaşandı” denildi.
“Mücevherat dışı bakıldığında yataya yakın”
Örnek olarak 2024 yılının Nisan ayında tüketim malları ithalatının yüzde 17 üzere yüksek bir oranda artmasına rağmen mücevherat eserleri dışlandığında yüzde 2 civarında gerileme olduğuna dikkat çekildi.
Analize nazaran tüketim malı ithalatı 2024 yılının ikinci yarısında önemli bir canlanmaya işaret ederken mücevherat eserleri dışlanarak bakıldığında yataya yakın bir görünüm sergiliyor.
Ara malı kapsamındaki işlenmemiş altın ithalatı kota nedeniyle gerilerken tüketim mallarına dahil olan mücevherat ithalatı ise tarihî ortalamanın epeyce üzerine seyrediyor.