Ticaret Bakanı Bolat: Dijitalleşme ile kontrollerde etkinlik artırılacak

2025 Yılı Yatırım Programı’nda, Ticaret Bakanlığınca bu yıl yürütülecek projeler için ayrılan fiyatlar muhakkak olurken, bilhassa gümrüklerde ticaret süreçlerinin daha kolay, süratli ve faal gerçekleştirilmesini, gümrük yönetimleri ve kapılarının son teknoloji kullanılarak modernize edilmesini amaçlayan çalışmalar dikkati çekti.

18 PROJE İÇİN ÖDENEK KULLANDIRILACAK

Bu kapsamda toplam 18 proje için 2 milyar 443 milyon 401 bin lira ödenek kullandırılacak. Kelam konusu kaynağın 1 milyar 556 milyon 898 bin 400 lirası yeni projelere, 843 milyon 602 bin 600 lirası devam eden projelere ve 42 milyon 900 bin lirası etüt projelerine tahsis edildi.

GÜMRÜK SÜREÇLERİNİ TEK ÇATIDA BULUŞTURACAK

Demir yolu gümrük süreçlerini tek çatıda buluşturacak proje yaklaşık 5 milyon lira ayrıldı

Güvenlik, kalite ve standartlara uygunluk açısından hem tüketici hem de üreticiyi korumak maksadıyla gerçekleştirilen ithalat ve ihracat kontrollerinin risk asıllı olarak yapılmasını sağlayan Dış Ticarette Risk Asıllı Denetim Sistemi’nin (TAREKS) yenilenmesi için 18,2 milyon lira harcanacak.

4,5 MİLYON LİRA ÖDENEK ÖNGÖRÜLDÜ

Gümrüklerdeki dijitalleşme çalışmaları doğrultusunda Yeni Bilgisayarlı Gümrük Aktiflikleri (BİLGE) Sistemi Projesi için 4,5 milyon lira ödenek öngörüldü.

Gümrükte kullanılan dokümanların dijitale dönüşümüne 2 milyon lira, gümrük müşavirleri bilgi sisteminin güncellenmesine 2,3 milyon lira ödenek ayrıldı.

Demir yolu gümrük süreçlerinde farklı kurumlarca yapılan denetimlerin tek çatı altında toplanarak dijitalleştirilmesini, böylece denetimlerin aktifliğinin artırılmasını amaçlayan Demiryolu Gümrük Süreçlerinde Tek Pencere Projesi’ne de yaklaşık 5 milyon lira kaynak aktarılacak.

“GÜMRÜK YÖNETİMLERİ SON TEKNOLOJİLERLE DONATILARAK YENİLENİYOR”

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Bakanlığının gümrüklerde gerçekleştirdiği çalışmalara ait değerlendirmede bulundu.

Gümrük yönetimlerinin ülkenin dış ticaret hacmini karşılayacak halde süreç kapasiteleri artırılarak yenilendiğine dikkati çeken Bolat, şöyle devam etti: 

“Geçen yıl toplam 606 milyar dolarlık dış ticaretimizin yaklaşık yüzde 25’i gümrük kapılarımız kullanılarak kara yoluyla gerçekleştirildi. Tıpkı devirde gümrük kapılarımızda 10 milyondan fazla araca ve 33 milyonun üzerinde yolcuya gümrük hizmeti verildi. Hudut geçişlerinin hızlandırılması, kaçakçılıkla daha faal ve verimli gayret edilmesi, bekleme müddetlerinin azaltılması, gümrük süreçlerinin hızlandırılması, ülkemizi ticaretin en kolay ve sağlam olduğu yer yapma gayeleriyle tesislerimizi ve yönetimlerimizi son teknoloji sistemlerle donatarak yeniledik, yenilemeye devam ediyoruz.”

Bugüne kadar 18 gümrük kapısı, 5 bölge müdürlüğü ve 6 gümrük yönetiminin modernize edildiğini belirten Bakan Bolat, bu yıl ise 8 gümrük kapısı, 6 bölge müdürlüğü ve 8 gümrük yönetiminin modernizasyonu için çalışmalara devam edileceğini bildirdi. 

GÜMRÜKLERDE “YAPAY ZEKA” TEKNOLOJİSİNDEN DE FAYDALANILACAK

Bolat, gümrük süreçlerindeki dijitalleşmenin kağıt doküman kullanımını ortadan kaldırdığını, kamu kurumları ve özel kesimdeki paydaşlar ortasında elektronik entegrasyonlar kurulmasını, bürokratik süreçlerin azaltılmasını ve tekrarlanmış süreçlerin giderilmesini sağladığını söyledi.

Gümrüklerdeki sistemlerin ticaret erbabı için daha kolay erişilebilir olmasını sağlamayı da amaçladıklarını anlatan Bolat, bu kapsamda BİLGE Gümrük Platformu Projesi’nin yürütüldüğüne işaret etti.

Bolat, dış ticaret süreçlerinin daha süratli gerçekleştirilmesi emeliyle farklı kurum ve kuruluşları tek bir elektronik platformda buluşturan Tek Pencere Sistemi kapsamında müsaade ve müracaat süreçlerinin elektronikleştirilerek bu bahiste aktifliğin artırıldığının altını çizdi. 

Bu sistemin demir yolunda sağlanması gayesiyle geçen yıl başlatılan ve bu yılki yatırım programında da yer alan Demiryolu Gümrük Süreçlerinde Tek Pencere Projesi’nin başlatıldığını lisana getiren Bolat, şunları kaydetti:

“Söz konusu projeyle demir yolu süreçlerinde farklı kurumlar için ticaret erbabından istenilen bilgiler tek bir platforma sunulacak, her bir kurum kendi gereksinimleri için gerekli olan bilgiyi temin ederek denetimleri gerçekleştirip sonuçlarını başka paydaşların bilgisine sunabilecek. Bu sayede projeyle demir yolu gümrük süreçlerinde farklı kurumlarca yapılan denetimler tek çatı altında toplanarak dijitalleştirilecek ve denetimlerin aktifliği artırılacaktır.”

Bakan Bolat, “Gümrük İşlemlerinde Kullanılan Dokümanların Dijital Bilgiye Dönüştürülmesi Projesi” kapsamında ise yapay zeka tabanlı Optical Character Recognition (OCR) teknolojisinden faydalanılmasının planlandığını, böylelikle gümrük memurlarınca gerçekleştirilen denetimlerin kolaylaştırılması ve sürecin hızlandırılmasının amaçlandığını aktardı.

“GÜMRÜK KAPILARI HAYATİ DEĞERE SAHİP”

Gümrük kapılarının ülke güvenliği açısından da hayati ehemmiyete sahip olduğunu vurgulayan Bolat, şu tabirleri kullandı:

“Bu kapsamda Gürbulak Gümrük Kapısı modernizasyonu inşaat çalışmalarının tamamlanması, Dereköy Gümrük Kapısı ve Erenköy Gümrük Yönetimi modernizasyonu inşaat çalışmalarına başlanılması da planlanıyor. Bu projelerin yanı sıra ülkemizin dört bir yanında 19 proje çalışması daha yürütüyoruz. Ayrıyeten Ege ve Şanlıurfa gümrük müdürlükleri yeni hizmet binalarının inşaat çalışmaları yürütülecek. Yayladağ, Derecik ve Üzümlü gümrük kapıları, Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz ve Doğu Marmara bölge müdürlükleri, Mersin laboratuvar ile tasfiye işletme müdürlükleri yeni hizmet binalarının bu yıl içerisinde inşaat çalışmalarına başlanılması hedefleniyor. Öte yandan Akçakale, Çobanbey, Öncüpınar gümrük kapıları, Bursa, Gebze, Antakya, Yüksekova gümrük müdürlükleri ile Orta Anadolu ve Batı Marmara bölge müdürlükleri yeni hizmet binalarının proje çalışmalarına başlanılması planlanıyor.”