Trump’ın yeni döneminde Türkiye-ABD ekonomi ajandası yoğun olacak
Dünyanın ve Türkiye’nin en büyük ikinci ihracatçısı pozisyonundaki ABD ile siyasi, diplomatik ve güvenlik bahislerinin yanı sıra iktisat başlığının yeni devirde de ön planda olması bekleniyor.
ABD-TÜRKİYE TİCARET HACMİ 30,7 MİLYAR DOLARA ULAŞTI
Bu kapsamda, dün yemin merasimiyle misyonuna başlayan ABD’nin yeni Başkanı Trump’ın alacağı kararların Türkiye-ABD ilgilerinde tesirli olması öngörülüyor.
Trump’ın birinci devrinde Türkiye-ABD ticari münasebetlerinde iki ülke yıllık ortalama 21,6 milyar dolarlık ticarete imza atmıştı.
Türkiye-ABD ticaret hacmi 2020’deki 21,7 milyar dolarlık düzeyinden 2021’de 27,8 milyar dolara, 2022’de 32,1 milyar dolara kadar yükseldi. 2023’te ise fiyat 30,7 milyar dolar oldu.
TİCARETTEKİ REKORA YENİLERİNİN EKLENMESİ HEDEFLENİYOR
ABD seçimlerinin yapıldığı ve iki ülke ortasındaki ticari ziyaretlerin ağırlaştığı 2024’te ticaret hacmi 2020’ye kıyasla yaklaşık yüzde 50 artarak 32,5 milyar dolara ulaştı ve rekor olarak kayıtlara geçti.
Türkiye’den ihraç edilen eserlere bakıldığında kazanlar, makineler, mekanik aygıtlar ile mücevherci eşyası üzere dallar öne çıktı.
YENİ GAYE 100 MİLYAR DOLAR
İki ülke ortasındaki ticaret hacminin 100 milyar dolara çıkarılması istikametinde ortak maksat bulunuyor. Trump’ın yeni devrinde atılacak adımlar ve karşılıklı ziyaretlerle ekonomik ve ticari bağlantıların maksat doğrultusunda geliştirilmesi ve yeni rekorlara imza atılması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eylül 2024’te Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Şurası’na katılmak üzere gittiği New York’ta, Türkevi’nde ABD’de faaliyet gösteren kimi fikir kuruluşu temsilcileriyle bir ortaya gelmişti. Buradaki yuvarlak masa toplantısında konuşan Erdoğan, kelam konusu maksada ulaşılmasına ait, “2023’te ticaret hacmimiz 30 milyar doları geçse de biz bu sayısı 100 milyar dolar düzeyine çıkarabileceğimiz kanaatindeyiz.” ifadesini kullanmıştı.
KARŞILIKLI YATIRIMLARIN ARTMASI ÖNGÖRÜLÜYOR
Trump’ın yeni devrinde Türkiye-ABD iktisat ajandasında öne çıkacak başlıklardan biri de karşılıklı yatırımlar olacak.
Türkiye’de ABD sermayesine sahip 2 binden fazla şirket bulunuyor. Ticarette olduğu üzere karşılıklı yatırımlarda da artış trendi dikkati çekiyor.
Bu süreçte ulaşım bağlantı imkanlarının da artması bekleniyor. Türk Hava Yolları, ABD’deki uçuş noktası sayısını bahar aylarıyla birlikte 14’ten 15’e çıkarmaya hazırlanıyor. Türkiye’nin FATF’ın “Gri Liste”sinden çıkması, CDS puanlarındaki düşüşün ve sağlanan dayanakların ABD’den yeni yatırımcılara kapı açması bekleniyor.
GÜMRÜK TARİFELERİNİN TÜRKİYE’YE YANSIMALARI
Trump’ın seçimi kazandıktan sonra lisana getirdiği “farklı ülkelere gümrük tarifeleri uygulayacağı” yönündeki açıklamalarının akabinde sürecin Türkiye’ye olası yansımaları da iki ülke bağlarında öne çıkacak.
ABD’nin yeni Başkanı, görevi devralır almaz Oval Ofis’teki konuşmasında, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen eserlere yönelik yüzde 25’lik gümrük tarifesi uygulamasına 1 Şubat’ta başlamayı düşündüklerini tabir etmişti.
Türkiye özelinde uygulanan gümrük vergilerine ilişkin de Ticaret Bakanı Ömer Bolat geçen ay, “Özellikle ticaret alanında, başta dokuma dalındaki gümrük vergilerinin düşürülmesi, çelik kesimindeki kısıtlama önlemlerinin kaldırılması üzere ticarette beklentilerimiz var” değerlendirmesinde bulunmuştu.
TRUMP’IN GÜÇ BÖLÜMÜNDE ALACAĞI KARARLAR MASADA OLACAK
ABD Lideri’nin, vazifesinin birinci gününde güce ait aldığı kararlar da bulunuyor.
Trump başkanlık kararnamesiyle “ulusal güç acil durumu” ilan etmesi dikkati çekerken bunun global güç piyasaları üzerindeki tesirleri ve iki ülke ortasındaki güç işbirliğine yansımaları da öne çıkacak başlıklardan biri olacak.
Ayrıca, Türkiye ve ABD ortasında güç ve maden alanında ikili işbirliğinin artırılması emeliyle çeşitli çalışmaların yapılması bekleniyor.
Geçen yıl iki ülke ortasında başlatılan Güç ve İklim Diyaloğu sistemiyle güç dönüşümü ve iklim değişikliği alanında işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanıyor.
UZAY VE TEKNOLOJİDEKİ İŞBİRLİĞİNİN İLERLETİLMESİ BEKLENİYOR
Türkiye ile ABD firmaları ortasında uzaydan teknolojiye kadar çeşitli alanlarda işbirlikleri bulunuyor. Trump’ın yeni periyodunda bu alanlarda da ilerlemeler kaydedilmesi öngörülüyor. Trump’ın yakın ilgisi olduğu bilinen teknoloji devi şirketlerle Türkiye’deki şirketlerin yeni yatırım ve işbirliklerine imza atmaları hedefleniyor. ABD’nin yeni Lideri’nin vazifesi devraldığı merasimde dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinin yöneticileri de dikkati çekmişti. Türkiye, birinci beşerli uzay seyahatlerini geçen yıl ABD’den gerçekleştirirken TÜRKSAT 6A’yı da bu ülkeden uzaya göndermişti. Ulusal Uzay Programı doğrultusunda atılacak yeni adımlarda ABD ile temas trafiğinin ağırlaşması bekleniyor.
SAVUNMA ENDÜSTRİSİNDEKİ PÜRÜZLERİN AŞILMASI ÖNGÖRÜLÜYOR
Türkiye ile ABD ortasında savunma endüstrisi alanında işbirliğini geliştirme potansiyeli bulunuyor.
Trump’ın yeni devrinde ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası (CAATSA) kapsamında Türkiye’ye yönelik kararlarını gözden geçirmesi isteniyor. İki ülkenin “müttefiklik” anlayışıyla probleme yaklaşması ve sürecin olumlu sonuçlanması halinde bunun savunma endüstrisindeki işbirliğini ilerletmesi bekleniyor.
ABD’DEN GELEN TURİST SAYISINDA REKOR HEDEFİ
Diğer taraftan iki ülke ortasındaki alakaların olumlu tarafta ilerlemesinin turizme de yansıması öngörülüyor. Türkiye’yi 2021 yılında 363 bin 427, 2022 yılında 1 milyon 15 bin 363, 2023 yılında 1 milyon 348 bin 400 ABD’li turist ziyaret etmişti. Şimdi 2024 dataları açıklanmasa da 11 aydaki 1 milyon 364 bin 631 turist sayısı rekor olarak kayıtlara geçti.
Yeni periyotta de ABD’den gelen turist sayısında bu rekorun aşılması öngörülüyor.
