Ünsî Hasan Halvetî’nin hayatı, ‘İlâhî Birlik’ kitabı okuyucu ile buluştu

Mustafa Tatcı’nın derlediği ve Ünsî Hasan Halvetî’nin sohbetleri ve hayat öyküsünün anlatıldığı, “İlâhî Birlik Risâle-i Sırr-ı Ahadiyyet” adındaki kitap, okuyucuyla buluştu.

Kitabın tanıtım bülteni şöyle:

“İlâhî Birlik” ismiyle yayınladığımız bu eser, 17-18. asırlarda İstanbul’da yaşayan Sirkeci Salkımsöğüt’te bulunan Aydınoğlu Halvetî/Şabânî Tekkesi pirlerinden Ünsî Hasan Efendi’nin (ö. 9 Kasım 1723) sohbet notlarından “Risâle-i Sırr-ı Ahadiyyet” ismiyle derlenip kayda geçirilmiştir. Elinizdeki yapıtta Ünsî’nin hayatı, şahsiyeti ve yetiştiği erkân hakkında bilgi verildikten sonra kelam konusu “İlâhî Birlik/Sırr-ı Ahadiyyet”in çeviri metni ele alınmıştır. İlâhî Birlik’te Ünsî Hasan Efendi “vahdet dervişleri”nin kulağına “Ona ruhumdan üfledim. Hicr/29.” denilen demde ezel bezminin sırlarını üflemektedir. Ünsî birebir vakitte bir büyük “Divân-ı İlâhiyât” ortaya koymuştur. Nutkettiği bu manzum cevherlerin birçok tekrar ahadiyyet yani ilâhî birlik sırlarıyla ilgilidir. Bu mânâda Sırr-ı Ahadiyyet risâlesi Ünsî’nin bir nev‘i kendi şiirlerinin şerhi kabul edilebilir. Biz bu hakikaten hareketle risâlenin her kısmına Dîvân’daki ilgili manzumeleri koyarak birlik sırrını biraz daha aralamaya çalıştık.
 
Ünsî bu yapıtında şiir üzere bir lisan kullanmaktadır. Bu sebeple risâlenin sadeleştirilerek günümüz Türkçesi’ne aktarılması hakikat bir yol değildir. Bu sebeple beceri yolcularının biraz yorulmaları gerekmektedir. Gerçek şu ki Hakk’ın “ahadiyyet” sırlarının aralandığı “İlâhî Birlik”, Türkçe’de yazılan tasavvuf klasikleri içinde çok önemli bir yerde durmaktadır. İnanıyoruz ki Ünsî’nin bu yapıtı vakit içinde gerçek okuyucularını arayıp bulacak, birlik sırrını arayanların gönüllerinde yepisyeni ufuklar açacaktır.*Ünsî Hasan Efendi tıpkı mürşidi Karabaş-ı Velî (ö. 1686) üzere Şeyhül-Ekber İbn Arabî üslûbunun Türk İslâm edebiyatı alanında en değerli temsilcilerinden birisidir. Kanaatimiz odur ki ahadiyyet sırlarının anlatıldığı “İlâhî Birlik”i anlayan yolcu “Hak katındaki gerçek İslâm”la tanışmış olacaktır.
 
“İlâhî Birlik” kitabı sermâyesi aşk ve irfan olan gönül ehline Muhammedî inciler ikrâm etmektedir.”