YASED’den “2025’te 13,5 milyar dolarlık uluslararası doğrudan yatırım gelebilir” öngörüsü
Basın mensuplarıyla bir ortaya gelen Aksoy, Türkiye’deki memleketler arası yatırımların 2024’te gösterdiği gelişim ve bu yıla ait öngörüleri hakkında bilgi verdi.
Aksoy, birinci varsayımlara nazaran 2024’te global çapta memleketler arası direkt yatırımların (UDY) toplamda 1,38 trilyon dolar seviyesinde gerçekleştiği belirterek, “Türkiye’deki 11 aylık sayılara baktığımızda geçen yıl ile tıpkı seviyede yani 9,6 milyar dolarlık bir UDY akışı var. 2024’ü de tahminen 11 milyar dolar seviyesinde kapatacağız. Global UDY piyasasından şu an yüzde 0,8’lik hisse alıyoruz gayemiz olan yüzde 1,5’lik hisseye ulaşmamız için bugünün kurallarında yaklaşık 20 milyar dolara karşılık geldiğini unutmamamız lazım.” dedi.
Daha âlâ bir düzenleyici çerçevenin daha fazla yatırım çekmek için gereklilik olduğunun altını çizen Aksoy, “Türkiye’nin düzenleyici performansını ve risk göstergelerini güzelleştirmesi, daha öngörülebilir bir yatırım ortamı oluşturması durumunda, yıllık UDY girişlerine dair umut verici büyüklükler olacaktır.” diye konuştu.
“2024’ÜN 11 AYINDA EN FAZLA UDY AKIŞI HOLLANDA’DAN SAĞLANDI”
Engin Aksoy, Türkiye’nin 2024’ün 11 ayında UDY akışlarının büyük bir kısmın Avrupa Birliği’nden (AB) geldiğini aktararak, “Ülke hisselerinde en fazla yatırım yüzde 20 ile Hollanda’dan sağlandı. Onu sırasıyla yüzde 13’le Almanya, yüzde 11’le ABD takip ederken, Körfez ülkelerinden ise yüzde 6’lık yatırım aldı.” dedi.
Aksoy, şahsî bilgilerin yurt dışına transferini düzenleyen KVKK yasasında Avrupa Birliği (AB) ile ahengi gözetecek ve şirket operasyonunu kolaylaştıracak formda martta bir değişim yapıldığını hatırlatarak, “Haziran ayındaki değişiklikle yeni mevduat çerçevesinde 1545 adet standart mukavele imzalandı. 2023 ile kıyasladığımızda ülkemiz daha liberal ve rekabetçi bir data paylaşım sistematiğine kavuşarak, ticareti kolaylaştıracak halde şirketlere kıymetli avantajlar sağladı.” tabirlerini kullandı.
Bu gelişmeyle Türkiye’nin global data ekonomisindeki yerinin güçlendiğini vurgulayan Aksoy, “YASED olarak yaptığımız tahlillerde bu değişimin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) üzerinde yıllık 4 milyar avroluk bir tesiri olacağını düşünüyoruz.” dedi.
Aksoy, dünya çapında şirketlerin yeşil dönüşümü ve ülkelerin iklim değişikliğiyle gayreti konusunda finansman tarafında problemler yaşadığını belirterek, “Özellikle ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk günden itibaren petrol tabanlı bir yaklaşımı açıklaması, yeşil araçlara geçiş gayelerinden vazgeçmiş olması motivasyon kırıcı oluyor.” diye konuştu.
2025’TE ŞİRKETLERDE ÖLÇÜLÜ BÜYÜME BEKLENTİSİ
YASED Başkanı Engin Aksoy, 275 üye şirketin CEO’larının iştirakiyle tamamladıkları YASED PULSE anketine de değinerek, konuşmasına şöyle devam etti:
“Önümüzdeki yılla ilgili ne beklediklerini üyelerimize sorduk, anket sonuçlarına nazaran, 2025 yılı için şirketlerimizin genel olarak ölçülü bir büyüme beklentisi var. Döviz kurlarıyla ilgili telaşlar bir ölçü azalsa da vergi yükü üzere hususlar hala gündemimizde kıymetli bir yer tutuyor. Birçok şirketimizde mevcut şartlarda yatırım kararlarını hızlandırma, belirleme değil, daha çok stabil tutma eğilimi dolduğunu görüyoruz. Fakat makro ekonomik istikrarın sağlanması ve öngörülebilirliğin artması halinde yatırımcı itimadının artacağı aşikar ve ülkemize 13,5 milyar dolarlık yatırım gelebileceği üyelerimiz tarafından tabir ediliyor.
Katılımcı şirketlerin yüzde 48’i önümüzdeki 6 aylık devirde büyümeye devam edeceklerini öngörüyor. Aslında bu olumlu imaj ihracat datalarından ve iş gücü büyüklüğüne kadar pek çok parametrede kendini gösteriyor. Üyeler, 2024’te Türkiye’nin büyümesinin biraz daha az olacağını beklediklerini açıklarken, 2025’te CEO’larımız global iktisattan daha süratli büyüme beklediklerini söylediler. Yani dünya genelinden fazla ancak geçmiş yıla nazaran düşük bir beklenti hakim.”
Aksoy, Türkiye’nin memleketler arası yatırımları alabilecek potansiyeli olduğunu hatırlatarak, “Geçtiğimiz 6 ayda dünyadaki yatırımlara baktığımızda, Polonya, Romanya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Mısır, Hindistan ve İspanya üzere ülkelere verilen bir kısım milletlerarası yatırımı ülkemiz de alabilirdi diye düşünüyoruz.” formunda konuştu.
Geçmiş yıllarda öteki ülkelere nazaran rekabetçilikte maliyet avantajı olduğunu belirten Aksoy, “Maliyet avantajında bir gerileme yaşadık ancak milletlerarası direkt yatırımları maliyet avantajıyla çekmek çok hakikat bir yaklaşım değil.” sözünü kullandı.
“ULUSLARARASI DİREKT YATIRIMCILAR İÇİN “GÜVEN ENDEKSİ” ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ”
YASED Başkanı Aksoy, Türkiye’nin küresel manada rekabetçilik bakımından nerede olduğunu ve ön plana nasıl çıkacağına dair bir kıyaslamanın yapılacağı milletlerarası direkt yatırımcılar için ‘Güven Endeksi’ oluşturulmak üzere çalıştıklarını da kaydetti.
Dünya genelinde seçimlerin çok fazla olduğu bir yıl olduğunu hatırlatan Aksoy, kelamlarına şöyle devam etti:
“ABD ekonomisindeki güçlü seyir, Çin ekonomisindeki yapısal sıkıntıların derinleştiğini görmek, Japon iktisadının biraz klasik metotlardan, siyasetlerden farklılaşma eğilimi ve Türkiye için çok değerli olan Avrupa iktisadının zayıf performansı yılın değerli gelişmeleriydi.
Trump’ın misyona gelmesiyle milletlerarası tarifeler de başlayabilir, AB başta olmak üzere birçok ülkenin muhafazacı siyasetlere geçiş telaşı de hakim. Lakin, Bu yıl, ABD’nin farklı ülkelere uygulayacağı tarifeler bizim ABD pazarındaki hissemizi artırmamıza fırsat sağlarken, bilhassa Çin’e gelecek tarifeler Çin’in alternatif pazar arayışını artırabilir.”
